Tüm Akdeniz bölgesinin bin yıllarca süregelen öldürücü bir hastalığıdır Thalasemi... Yani Akdeniz anemisi...
Bir zamanlar Adana, Mersin, Hatay, Antalya ve Kıbrıs'ın korkulu rüyası bir hastalıktı...
Bir zamanlar dememin nedeni artık bu hastalığın neredeyse yok edilmiş olduğudur.
Şöyle ki; Bir kalıtsal hastalık olan Thalasemi, ancak iki taşıyıcı kişinin birbiriyle evlenmesi sonucu, çocuklarının bir kısmında ortaya çıkabilen bir illet. Halbuki bir taşıyıcı ile, taşıyıcı olmayan birinin evlenmesi sonucu bile bu hastalık ortaya çıkmıyor. Ama akraba evliliğinin sık olduğu toplumlarda çıkma olasılığı çok daha yüksek...
Bu arada Amerika'daki eğitiminden beri kalıtsal hastalıklar ile ilgili çalışma yapan, sadece tıpta değil, sosyal yaşamında da bilimselliği temel sayan bir kadın, Prof. Güneş Yüreğir, öğrencileri ile birlikte thalasemi ve diğer kalıtsal hastalıkların yok edilmesi ile ilgili yoğun çalışmalar yapıyor. Bir taraftan bilimsel, öbür taraftan bu bilimsel çalışmaların ışığında toplumsal çalışmalar bunlar. Hem laboratuvarda hem de sahada süren yoğun çalışmalar.
Nitekim onun öncülüğünde bir çok bilim insanının da katılımıyla, devletin 3960 sayılı "Kalıtsal Hastalıklarla Mücadele Kanunu"nu çıkarması sağlanıyor.(Yıl 1993)
Bu kanuna göre yeni evlenecek çiftler artık (çok basit olan) Thalasemi taşıyıcılığını belirleyen testleri yapmadan evlenemeyecekler. Böylece çiftlerin taşıyıcı olup olmadıkları belirleniyor ve eğer ikisi de taşıyıcıysa bazı önlemler alınarak evlenebiliyorlar. Bu çiftlerden doğan çocuklarda böylece thalasemi çıkma ihtimali sıfıra yaklaşıyor.
Ve sonuç; neredeyse eskiden onbinlerce kişiyi etkileyen bu hastalığı taşıyan yeni bir çocuk doğmuyor. Üstelik bu uygulama sadece thalesemi ile sınırlı kalmayıp, orak hücreli anemi gibi diğer kalıtsal hastalıkları da azaltıyor. Binlerce yıldır bölgenin korkulu rüyası olan bazı hastalıklar yok denecek kadar azalıyor.
İşte ne yazık ki beş yıl önce bugün; Akdeniz'e bir GÜNEŞ gibi doğan, değerli hocam, Çukurova Tıp Fakültesi ve Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi kurucularından, Adana'ya klinik biyokimya kavramını getiren, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi dekanlarından Prof. Güneş Yüreğir'i kaybettik.
Kısaca o gün;
AKDENİZ'İN GÜNEŞİ SÖNDÜ...
Ama sönmeden önce yeni meşaleleri yakmıştı zaten...
Huzur içinde yat hocam...
(Eğer Güneş Yüreğir hakkında daha detaylı bilgi almak istiyorsanız: www.adanayagucverenler.com adresinden ulaşabilirsiniz.)