TMMOB Makine Mühendisleri Odası (MMO) Adana Şube Başkanı Ümit Galip Uncu ve TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Başkanı Hıdır Çak, Adana'da meydana gelen iş kazalarıyla ilgili ortak açıklama yaptı.
Adana'da arka arkaya inşaatlarda yaşanan ve 3 kişinin ölümüyle sonuçlanan iş kazaları ile ilgili Uncu ve Çak, yazılı açıklamalarında şöyle dedi:
" 4 Kasım 2025 tarihinde Yenibaraj Mahallesinde inşaat iskelesinin dengeleme ağırlıklarından kurtularak yere düşmesi sonucu bir işçinin olay esnasında, ağır yaralanan işçinin de hastanede hayatını kaybetmesi sonucu, 2 emekçimiz hayattan koparılmıştır. Yine birkaç gün önce PTT Evleri Mahallesi'nde 5 katlı bir inşaatta çalışan 45 yaşındaki Kubbettin Kaya, 4'üncü kattan, merdiven boşluğundan düşerek hayatını kaybetmiştir. Öncelikle; hayatını kaybeden işçilerimizin ailelerine, yakınlarına başsağlığı ve sabır diliyoruz.
4 Kasım'da iki ölümle sonuçlanan kaza sonrası Makina Mühendisleri Odası Adana Şubesinin inceleme yapmak üzere görevlendirdiği uzman ekibin ilk incelemesi; olayın vahametini göstermektedir.
GÖZ GÖRE GÖRE GELEN İŞ CİNAYETLERİ
Yapılan ön incelemede, ekipman montajında yapılan uygunsuzluklar, özellikle karşı ağırlıkların statik hesapları, stabilizasyonu ve sürekliliği gibi eksikler tespit edilmiştir. Ayrıca; Kullanım esnasında yaşam halatlarının kullanılmaması/doğru kullanılmaması ve montajında yaşanan zafiyetler olduğu anlaşılmıştır. Kazanın ekipmana ait taşıyıcılar, korkuluklar, sınırlayıcılar, halatlar ve makaralar gibi her biri hayati önem arz eden donatılarda tespit edilen eksiklikler sonucunda meydana geldiği belirlenmiştir. Olay, her ne kadar "kaza" olarak tanımlanıyorsa da göz göre göre gelen bir iş cinayeti işlendiği açıktır.
ÖLÜMLÜ KAZALARDA İNŞAAT SEKTÖRÜ İLK SIRADA
Ölümlü iş kazalarında inşaat sektörü ilk sırada yer almakta olup, İnşaat sektöründe yaşanan iş kazalarının büyük bölümü yüksekten düşme sonucu meydana gelmektedir. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisinin (İSİG) "en az" diye belirterek açıkladığı 2024 raporuna göre, 2024'de en az 1897 işçi hayatını kaybetmiş, raporda inşaat sektörü % 25 ile ilk sırada yer almakta ve yüksekten düşme ise ölümlü kazaların % 17'sidir.
İnşaat sektöründe yüksekte çalışma, işin yürütülmesi gereken yüksekliğe doğru şekilde erişimin sağlanması ve önleyici tedbirlerin her zaman yerinde ve kullanılır durumda olmasını sağlayacak sistem gerektirmektedir. Yüksekte çalışmalarda oluşan iş kazaları aynı zamanda en fazla ölüme sebebiyet veren iş kazaları arasındadır. Bu nedenle yüksekte çalışma faaliyetleri, yüksek risk içeren faaliyetler olarak değerlendirilmelidir. Çalışma öncesi detaylı "Risk Değerlendirme" çalışmaları yapılmalı ayrıca eğitim, yeterlilik, ekipman ve donanım konusunda azami güvence sağlanmalıdır.
Sadece Adana'da değil elbette, ülkemizde hemen hemen her gün iş cinayeti haberleri almaktayız. Tedbirler zamanında alınmadığı sürece; yaşamını yitiren, yaralanan, hayatını engelli olarak sürdürmek zorunda kalan işçilerin sayısı ne yazık ki katlanarak artmaya devam edecektir.
GERÇEK ÖLÜMLER, RESMİ BİLDİRİMLERİN NEREDEYSE İKİ KATI
Ülkemizde iş cinayetlerinin gerçek boyutu resmi istatistiklerin çok daha üzerindedir; iş kazalarının gerçek sayılarını hiçbir zaman bilememekteyiz. SGK'nin 2005-2024 arasında açıkladığı 27 bin 695 işçi ölümüne karşın aynı dönemde iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle açılan gelir dosyası 52 bin 455'dir. Yani ülkedeki gerçek ölümler resmi olarak bildirilenlerin neredeyse iki katıdır. Bu dosyalar gerçek tabloyu ortaya koymaktadır.
Yıllardır işçi ölümleri böylesi yüksek seviyelerde seyretmeye devam ederken siyasal sorumlular bu ölümlere "fıtrat", "kader" diyerek sorumluluklarını ilahi takdire havale etmeye devam ediyor. Ve bu anlayışlar sonucu hüküm süren denetimsizlik, yaptırım eksikliği ve güvencesiz çalışma koşulları, işçileri ölüme sürüklemektedir. Unutulmamalıdır ki; önlem almamak yeni ölümlere davetiye çıkarmak demektir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri tek elden yönlendirilmeli, işveren ile iş güvenliği uzmanı arasındaki ekonomik bağ koparılmalıdır. Bu süreç kamu kurum, kuruluşları veya meslek odaları tarafından yönetilmelidir. İş güvenliği uzmanlarının işvereni; kamu kurum, kuruluşları veya meslek odaları olmalıdır."