Araştırmalar okul çağındaki çocuklarda sağlıklı beslenme ile başarının birbiriyle yakın ilişki içinde olduğunu gösteriyor. Ancak ne yazık ki, günümüzün yaşam temposu içinde çoğumuz ebeveyn olarak çocuklarımızın ihtiyaç duyduğu beslenme gerekliliklerini yerine getirmekte zorlanabiliyoruz. Fakat ne kadar güç olsa da hem çocuklarımızın fiziksel ve bilişsel gelişimlerinin sağlanması, hem de sağlıklı yetişkinler olabilmeleri için bazı kurallara dikkat etmek gerekiyor. Acıbadem Adana Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Çisem Gündüz, okul çağı çocuklarında sağlıklı beslenmenin püf noktalarını anlattı.
Büyüme ve gelişimin en hızlı ilerlediği okul çağı döneminde çocukların besin ihtiyaçları da artıyor. Cinsiyet, genetik geçmiş gibi faktörler de gereksinimlerinde belirleyici rol oynuyor. Bununla birlikte sağlıklı gelişimin devam etmesi ve hastalıklara karşı bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinin yanı sıra bilişsel gelişimi için tüm besin öğelerini içeren bir beslenme düzeninin oluşturulması son derece önem taşıyor. Aynı zamanda gelecekteki yeme alışkanlığının da çocukluk döneminden itibaren oluşmaya başladığı biliniyor. Acıbadem Adana Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Çisem Gündüz, bu noktada çocukların sağlıklı kalması, gelişmesi ve doğru bir beslenme düzenini içeren yemek kültürünün oluşması için ebeveynlere büyük görevler düştüğünü söylüyor. Özellikle okul çağındaki çocukların iyi beslenebilmesi için şu tavsiyeleri veriyor.
Temel besin kaynaklarını almasına özen gösterin
Bu dönemde gerekli olan enerjiyi sağlamak için karbonhidratlar ve yağlar son derece önem taşıyor. Ayrıca, büyüme ve gelişme için olmazsa olmaz bir diğer besin kaynağı ise proteinler. Vücut dokusunun korunması ve onarılması için de ihtiyaç duyulan proteinin karşılanması gerekiyor. Bunun için çocukların et, balık, yumurta, süt ve süt ürünlerinden günde toplam 2-3 porsiyon tüketmelerine özen gösterin. Temel ihtiyaçlardan biri de kalsiyum. Güçlü kemiklerin oluşturulması için çocukluk döneminden itibaren en iyi kalsiyum kaynaklarından olan süt ve süt ürünlerinin yanında koyu yeşil yapraklı sebzeleri tüketmesini sağlayın. Okul çağı döneminde çocukların artan demir ihtiyacını karşılamak için de yine et, balık, kümes hayvanları gibi ürünleri yemesine gayret edin.
Mutlaka kahvaltı yapmasını sağlayın
Akşam yemeğinin ardından gece boyu 8-12 saat aralığında aç kalan metabolizmayı canlandırmak için sabah kahvaltı yapılması gerekiyor. Günün en önemli öğünü olan sabah kahvaltısı, beyin için gerekli olan glikozun sağlanmasında son derece önem taşıyor. Yapılan araştırmalar, sabah kahvaltı yapmayan çocuklarda halsizlik, baş ağrısı, dikkat eksiklikleri oluşabildiğini ve sonuçta okul başarısının da olumsuz yönde etkilenebildiğini gösteriyor. Dolayısıyla çalışan ebeveynler bile olsanız çocuğunuzun okuldaki performansının artması ve konsantrasyon sorunu yaşamaması için mutlaka kahvaltı yapmasını sağlayın. Kahvaltının günlük enerji ihtiyacının üçte birini karşılayacak besinlerden oluşması önem taşıyor. Bunun için sağlıklı tahıllar (çavdar ya da tam buğday ekmeği gibi), yüksek protein kaynağı olan yumurta, süt ve süt ürünleri, C vitamini açısından zengin meyvelerden oluşan bir kahvaltı menüsü oluşturmaya çabalayın.
Her gün mutlaka yumurta yedirin
Anne sütünden sonra en kaliteli protein olan yumurta okul çağındaki çocukların beslenmesinde önemli bir yer tutuyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Çisem Gündüz, vitamin A, B, D ve E'den ve çinko mineralinden zengin olan yumurtanın kolin içeriği sayesinde beyin fonksiyonlarının düzenli çalışmasını sağladığını söylüyor. Bu nedenle çocuğunuzun herhangi bir sağlık sorunu yoksa her gün bir yumurta yemesini sağlayın.
Beslenme çantasına meyve koyun
Taze meyveler içerdiği vitamin ve mineraller sayesinde çocuğunuzun bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olacaktır. Bu nedenle beslenme çantasına her gün farlı renk ve çeşitlilikte meyve koyarak onun farklı vitamin ve mineral almasını sağlayın.
Sağlıklı kuruyemişler tüketmesine özen gösterin
Beslenmede yeri büyük olan sağlıklı yağlardan zengin kuruyemişler de okul çağı çocuklarının tüketmeleri gereken besinler arasında yer alıyor. Ancak kalori değerleri yüksek olduğundan porsiyon kontrolü yapmaya dikkat etmek gerekiyor. Gün içinde 10-15 adet çiğ badem veya 2-3 adet ceviz tüketmesi çocuğunuzun ihtiyacını karşılamak için yeterli olacaktır.
Günde 3 porsiyon süt ve süt ürünleri tüketmesini sağlayın
Kalsiyumdan zengin süt ve süt ürünleri büyüme ve gelişme ile beraber kemiklerin güçlenmesini sağlamak için de mutlaka tüketilmesi gereken besinler arasında yer alıyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Çisem Gündüz, diş sağlığının korunmasının yanında, gelecekte oluşabilecek osteoporoz (kemik erimesi) riskini azaltmak için de çocukların gün içinde örneğin 1 dilim peynir + 1 kase yoğurt + 1 bardak süt veya kefir gibi 3 porsiyon süt ve süt ürünleri tüketmesine özen gösterilmesi gerektiğini belirtiyor.
Sağlıksız atıştırmalıklardan uzak tutun
Okul çağındaki çocuklar vakitlerinin büyük kısmını evden uzakta geçirdikleri için zaman zaman yağ oranı yüksek ve besin değeri düşük olan atıştırmalıklara yönelebiliyor. Sağlıklı ürünlerden oluşan ana öğünler çocukların atıştırmalık ihtiyacının azalmasına yardımcı olacaktır. Bu nedenle evde ya da okulda ana öğünlerin atlanmamasına özen gösterin. Ayrıca, taze veya kuru meyveler, süt, kefir, kuruyemişler gibi sağlıklı atıştırmalıkların miktarının da ana öğünlere göre daha az olmasına ve yemeklerden en az iki saat önce alınmasına özen gösterin.
