Okulların zili 9 Eylül 2019 günü çalacak. Üniversite ve yüksek okullar ise kademeli olarak öğretime başlayacak. Aileler çarşıda, pazarda okul ihtiyaçları için harcama yapmaya başladılar. Okul servis ücretlerine yüzde 12- 13 oranlarında, özel okul zam oranları ise yüzde 18 ile yüzde 30 oranlarında değişmektedir. Devletin açıkladığı enflasyon oranıyüzde 15.72. Vatandaşın enflasyonu ise yüzde 40’ın üstünde. İşçiye, Memur ve emeklilerine ise yüzde 3 – 4 dolaylarında zam yapıldı. İktidar ile yandaş işçi ve memur sendikaları danışıklı dövüşle toplu sözleşme ve görüşmelerini tiyatroya çevirdiler. Emekçiler iktidar ve yandaş sendika karşısında yine kaybetti.
BAZI GİDERLERİ VERGİ MATRAHINDAN İNDİRİLİR
Bu karamsar tablodan sonra biraz moral takviyesi yapalım. Özel okulların, servis, yemek, defter, kalem, kitap, okul forması ve sair giderlerini belli koşullarla vergi matrahlarından indirmeleri mümkündür.
Bu harcamaların hangilerinin, hangi oranda ve ne kadarının vergi matrahından indirileceğini aşağıda ayrıntılı olarak inceleyelim.
HANGİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM GİDERLERİ VERGİ MATRAHINDAN İNDİRİLİR?
Eğitim ve öğretim kurumlarına yani anaokulu, ilkokul, ortaokul, lise üniversite ve yüksek okullar ile özel okul ve özel üniversite, yüksek okul, gündüz bakımevi (kreş) ve benzeri eğitim yerlerine yapılan; eğitim ve öğretim ücretleri, öğrenci taşıma giderleri, kurs giderleri ile her türlü ders araç gereçleri, ders ve yardımcı kitaplar, roman, öykü vb. beyan edilen gelirden indirilmesi mümkündür.
Vergi mükellefiyeti bulunan yurt öğrencilerinin yurt harcamaları da vergi matrahından indirilir.
Kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan Üniversiteler ile okul aile birliğine ya da okul koruma derneklerine yapılan bağışların vergi matrahından indirilmesi ise söz konusu değildir.
Buradaki ölçü harcamanın yapıldığı eğitim kurumunun vergi mükellefi olmasıdır.
VERGİ MATRAHINDAN NASIL İNDİRİM YAPILACAK?
Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/2 maddesinde; gelir vergisi mükellefleri verecekleri yıllık gelir vergisi beyannamesi ile bildirilen vergi matrahından bazı giderlerin beyanname üzerinden indirilmesi hakları bulunmaktadır.
Eğitim öğretim giderleri ‘’defter ve belgeler ile tespit edilen ve vergi beyannamesi ile bildirilen matrahtan’’ indirilir. Bu konu halk tarafından ‘‘vergiden düşürülme’’ diye anlaşılmaktadır. Yani ‘’vergiden düşme’’ tabiri yanlış kullanılmakta çoğu kez de yanlış anlamalara neden olmaktadır.
Vergi matrahı, verginin üzerinden hesaplandığı miktar demektir. Mükelleflerin vergiden değil, gelir vergisi beyannamesi üzerinden bildirilen vergi matrahından indirme hakları var.
Bu harcamaların beyan edilen gelirlerden indirilmesi için bazı koşullar da bulunmaktadır. Bu koşullar aşağıda başlıklar halinde açıklanmıştır.
BU GİDERLER TÜRKİYE’DE YAPILMALIDIR
Eğitim öğretim giderlerinin vergi gelirinden indirilebilmesi için öncelikle giderin Türkiye’de yapılması gerekir. Mükellef öğrenci velileri harcamaları için gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerden aldıkları belgelerdeki giderlerini varsa vergi matrahından indirebilirler.
Türkiye dışında yapılan eğitim ve öğretim giderleri vergi matrahından indirilmez. Yani Amerika, İngiltere ve hatta Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde okuyan öğrenci için yapılan eğitim öğretim gideri vergi matrahından indirilmez.
GİDER BEYAN EDİLEN GELİRİN %10’NU GEÇMEYECEK
Eğitim ve öğretim giderlerinin beyanname üzerinden indirilmesinin bir koşulu da beyan edilen gelirin %10’nu geçmemesidir. Diyelim ki mükellefin 150.000 TL geliri olsun. 3 çocuğu için ise 25.000 TL eğitim öğretim gideri yapmış olsun. Kanuna göre gelirinin %’10’undan fazla indirim yapamadığından dolayı, gelirinden indirebileceği rakam 15.000 TL olup, 10.000 TL ise indirim konusu edilemeyecektir.
İŞÇİ VE MEMURLAR YANİ ÜCRETLİLER BU GİDERLERİNİ VERGİ MATRAHLARINDAN İNDİREMEZLER
İşçi, memurlar, sözleşmeliler yani ücret geliri elde eden kişiler, eğitim harcamalarını, gelirlerinden indiremezler. Kanunda bu konuda açık hüküm bulunmaktadır.
SERMAYE ŞİRKET ORTAKLARI VERECEKLERİ GELİR VERGİSİ BEYANNAMESİ ÜZERİNDEN BU GİDERLERİNİ İNDİREBİLİRLER
Şirket ortakları, kâr payı ya da temettü gelirleri veya başka gelirleri nedeniyle, gelir vergisi beyannamesi vermek zorundadırlar. Bu şekilde gelir vergisi beyannamesi vermek zorunda olan şirket ortakları da gösterdikleri vergi matrahından eğitim ve öğretim giderlerini indirim konusu yapabilecekler.
Şirketlerin verdikleri kurumlar vergisi beyannamesinde beyan ettikleri kurumlar vergisi matrahı üzerinde ise herhangi bir indirim söz konusu değildir.
İNDİRİM NASIL YAPILACAK?
İndirim beyanname üzerindeki gelirlerden yapılan eğitim öğretim giderinin indirilmesi şeklinde yapılmaktadır. Mükellefin kendisine, eşine ve küçük çocuklarına (25 yaşını doldurmamış çocuklarına) ilişkin kişilerin eğitim ve öğretim giderlerine ait olmalı, hiçbir şekilde ticari, zirai, mesleki veya diğer kazanç ve iratlarına ait olmamalıdır.
Zarar gösteren mükellefin beyanname üzerinden bir matrahı olmadığı için indirimi de söz konusu değildir.
