Böbrek Naklinde Yeni Teknikler

Böbrek yetmezliği görülme oranı dünyada ve ülkemizde her geçen gün artıyor. Türkiye’de bu yıl itibarıyla yaklaşık 70.000 kişi böbrek yetmezliği nedeniyle diyalize girerken, bu rakamın önümüzdeki yıllarda 100.000’in üzerine çıkması öngörülüyor. Ortalama insan ömrünün uzaması ve obezite oranlarının artması gibi etkenler her yıl daha fazla insanda böbrek yetmezliği gelişmesine neden oluyor.

Memorial Hizmet Hastanesi Böbrek Nakli Merkezi’nden Op. Dr. Mert Altınel, “3-9 Kasım Organ ve Doku Bağışı Haftası” öncesinde böbrek naklinde yeni gelişmeler hakkında bilgi verdi.Altınel şöyle dedi:

Konforlu bir yaşam

“Böbrek yetmezliği gelişen hastalarda iki tedavi seçeneği mevcuttur. Bunlardan birincisi diyaliz, ikincisi ise böbrek naklidir. Hemodiyalizde hasta haftada 3 kez diyaliz makinesine bağlanır ve 4 saat boyunca vücudunda biriken atık maddeler ve sıvılar temizlenir. Böbrek yetmezliğinin en başarılı tedavisi böbrek naklidir. Bilimsel araştırmalar, böbrek naklinin hastaya daha uzun bir yaşam sağladığını göstermektedir. Böbrek nakli olan hastalarda 10 yıllık sağ kalım oranı hemodiyalizin iki katıdır ve %80 civarındadır. Yeni kullanılan ilaçlar ile hastalara takılan böbreklerin çalışma oranları da gitgide yükselmiş ve 10 yılın sonunda %60’ların üzerine çıkmıştır.

Yeni yöntemler

Türkiye canlı vericiden yapılan böbrek nakillerinin yüksekliği nedeniyle bu konuda büyük tecrübenin olduğu bir ülkedir ve bu konuda referans ülke konumundadır. Bölgemizden ve dünyadan birçok alıcı ve verici Türk vatandaşlarına uygulanan aynı kanunlar çerçevesinde Türkiye’de böbrek nakli olmaktadır. Canlı vericiden yapılan böbrek nakillerinin hemodiyalize olan üstünlüğü, yeni teknikler, yeni ilaçlar ve yeni tedaviler ile son yıllarda daha da pekişmiştir.

Laparoskopik yöntem sayıyı %25 artırdı

Canlı vericiden yapılan böbrek naklindeki en büyük teknik gelişme verici ameliyatlarında olmuştur. Son 10 yıldır laparoskopik(kapalı) yöntemle yapılan böbrek vericisi ameliyatları, yakınlarına bu büyük fedakarlığı yapan kişilere büyük bir konfor ve rahatlık sağlamıştır. Eskiden 20-25 santimetrelik bir kesi ile yapılan verici ameliyatı, şimdi üç adet sadece 5 milimetrelik deliklerden girilerek ve teknolojik aletler kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Sadece böbreği çıkarmak için kasık bölgesinde 5 santimetrelik bir kesi yapılır ve böbrek buradan çıkarılır. Kapalı yöntemle ameliyat edilen vericiler, ameliyatın ertesi günü taburcu olup, ağır iş yapmamak kaydıyla 3-4 gün sonra çalışma hayatına geri dönebilirler. Gelişen teknoloji ve artan tecrübe ile bu ameliyatın komplikasyonları da yıllar içinde büyük ölçüde azalmıştır. Hastalara ameliyat sürecinde kan verilmesi ihtimali ise sadece %0,04’dür. Yüksek başarı ve düşük komplikasyon oranları sayesinde daha fazla kişi yakınlarına böbrek vericisi olmuştur. ABD’de yapılan çalışmalar, kapalı verici ameliyatı seçeneğinin, böbrek vericilerinin sayısını %20-25 oranında artırdığını göstermektedir.

Alıcı ve verici için güvenli

Böbrek nakli hastanın ve vericinin doku uyumunun değerlendirildiği, bağışıklık sistemini de içine alan önemli bir ameliyattır. Alıcı ameliyatının komplikasyonları da yeni teknikler ile yıllar içinde gitgide azalmıştır. Takılan böbreğin damarlarında tıkanma olması veya idrar kaçağı olması gibi daha önce %5 civarında olan komplikasyonlar, son teknik uygulamalarla %2’nin altına inmiş ve böbrek nakli ameliyatı cerrahi açıdan hastalar için daha güvenli ve daha az komplikasyonlu hale gelmiştir. Cerrahi komplikasyonların daha az görülmesi sayesinde böbrek nakli olan hastaların büyük kısmı ameliyattan sonraki 4. günde taburcu olup evlerine gidebilmektedir.

Reddetme ihtimali hesaplanıyor

Alıcı ve vericinin doku uyumunu değerlendiren testler de son yıllarda büyük oranda değişmiştir. Yeni kullanılan testler sayesinde takılan böbreğin reddedilmesi ihtimali ameliyattan önce hassas bir şekilde tespit edilebilir. Bu sayede reddedilme riskinin azaltılması için ameliyat öncesinde hazırlık yapılabilir ve reddedilme ihtimalini azaltacak özel ilaçlar kullanılabilir. Eğer ameliyat öncesinde yapılan bu testlerde takılacak böbreğin reddedilmesi ihtimali çok yüksek bulunursa, bu vericiden böbrek nakli yapılmasından vazgeçilebilir ve yeni verici adayları değerlendirmeye alınır. Bu sayede başarısız olabilecek bir ameliyat önlenmiş olur.”