Diyabet son yılların çığ gibi büyüyen sağlık sorunlarının başında geliyor. Diyabet haftası dolayısıyla açıklama yapan Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı hastanesi Diyet Uzman’ı Zehra Özgen Arı, Yapılan bilimsel çalışmalarda ülkemizde 7 milyonun üzerinde diyabetli hasta olduğu, yaklaşık 3 milyon kişinin ise diyabetli hasta olduğundan haberi olmadığının tespit edildiğinin altını çizdi.
Özgen, Diyabet’in Vücudumuzda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi yada ürettiği insülin hormonunun etkili bir şekilde kullanılmaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren bir hastalık olduğuna vurgu yaptı.
Özgen diyabet yani halk arasındaki adıyla şeker hastalığıyla ilgili şunları söyledi; “Hasta besinlerden kana geçen şekeri yani glikozu kullanamaz, kan şekeri yükselir. İnsülin eksikliği sonucu ortaya çıkan Tip 1 DM çocukluk ve yaşlarında ortaya çıkar. Pankreasta bulunan ve insülin üreten beta hücrelerin zedelenmesi ile meydana gelmektedir. Tip DM insülin yetersizliği olduğundan ömür boyu insülin hormonunu dışardan almak zorundadırlar. Tip 2 DM ise insüline bağımlı olmayan ya da erişkin DM olarak da adlandırılır. Sebepleri Obezite ve fiziksel aktivite ağırlığıdır”
Diyabet hastalığının görülme sıklığının obezitenin artışına paralel olarak hızla arttığı ve 20 yaş üzeri her yedi kişiden birinin diyabetli olduğunun ortaya çıktığına vurgu yapan Özgen, Ülkemizde diyabetli hasta sayısında önemli artış olduğunu, hareketsiz yaşam tarzı sağlıksız beslenme ve obezite de ki artışında hastalık konusunda etken unsurlar arasında sayıldığına dikkati çekti.
DİYABET’İN BELİRTİLERİ
Sık idrara çıkma, Ağız kuruluğu, Çok su içme, Cilt yaralarının geç iyileşmesi, Kuru ve kaşıntılı bir cilt, Sık sık enfeksiyon gelişimi, Ellerde ve ayaklarda uyuşma, Sürekli halsizlik ve yorgunluk Bazen bulanık görme gibi belirtilerin hastalığa işaret edebileceğine değinen Özgen, Kan şekeri fazla düştüğünde ise kişi normal fonksiyonları yapamaz. Şekerli meyve suyu, kesme veya toz şeker almakla hızla düzeltilir ifadesini kullandı.
KİMLER RİSK ALTINDA?
İnsülin yokluğunda hastanın diyabetik komaya da girebildiğini belirten Özgen,Ailede şeker hastalığı olanlar, Aşırı kilolu kişiler ,Hızlı yemek yiyip, çabuk acıkanlar,yüksek tansiyonu olanlar, kandaki yağ miktarı fazla olanlar, hareketsiz bir yaşam tarzı sürerler ve ileri yaşta olanların hastalık açısından riskli grupta yer aldıklarını dile getirdi.
NASIL BESLENMELİ?
Hastalıktan korunmak adına sağlıklı beslenme konusuna da değinen Özgen Şunları söyledi. ”Sağlıklı beslenmek için vücudun ihtiyacı olan ögeleri içeren besinlerin yeterli miktarda ve öğün içerisinde dengeli şekilde tüketmemiz gerekmektedir. Şeker ve şekerli yiyecekler (bal, reçel, pekmez, meşrubat, çikolata, dondurma) un ve undan yapılan yiyecekler (ekmek, erişte, makarna) pirinç, Bulgur, kurubaklagil, patates, sebze, meyve, yoğurt ve süttür. Reçel bal marmelat, pekmez, hazır meyve suları, pasta, kek, tatlılar, çikolata helva şişmanlık kalp hastalıklarına neden olur. Diyabetli bir bireyin günlük posa oluru 25-50 gr olması gerektiği ve indeksi düşük besinleri tercih edilmesi gerektiği önerilmekte”
SAKINILMASI GEREN BESİNLER
Özgen son olarak, diyabetli bir hastanın uzak durması gereken besinleri ise şöyle sıraladı, şeker, şekerli yiyecekler, meşrubatlar, kola, limonata, sıcak çikolata ve salep, meyve suları, aromalı içecekler, alkollü içecekler, Pasta, kek, kurabiye, bisküvi, börek, çörek, helva, yağda kızartılmış kavrulmuş yiyecekler, yağlı et, balık, tavuğun derisi, yağlı organ etleri, sakatatlar, tam yağlı süt ürünleri, salam, sosis, sucuk, pastırma, Kaymak, krema, ketçap, mayonez, salata sosları, tahin helva, Katı yağlar, tereyağı, iç yağ, kuyruk yağı
