ELEKTRİKTE ZAMLAR HIZ KESMİYOR

Elektrik
fiyatlarına 1 Ekim 2019’dan geçerli olmak üzere yüzde
14.9 oranında zam yapıldı. Temmuz ayında yapılan yüzde 15 zamla birlikte bu
yıl içinde yapılan zam yüzde 32’ye ulaştı. Elektrik Mühendisleri Odası’nın
(EMO) 230 kilovatsaat asgari tüketim tutarı üzerinden yaptığı hesaplamaya göre
4 kişilik bir ailenin aylık elektrik faturası 142 liradan 163 liraya çıktı.

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Adana
Şubesi Yönetim Kurulu tarafından bu konuda yapılan yazılı açıklama şöyle:

“Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) Resmi
Gazete’de bugün yayımlanan tarife tablolarına göre, elektrik fiyatlarına 1 Ekim
2019’dan geçerli olmak üzere yüzde 14.9 zam yapılmıştır. Temmuz 2019’a göre tek
terimli alçak gerilim aboneleri için perakende enerji bedelleri yüzde 15-16
oranlarında artırılırken, kayıp ve kaçak, iletim hizmeti ve dağıtım hizmeti
bedellerini içeren dağıtım kalemi tüm abone gruplarında yüzde 13.5
zamlanmıştır. Fon ve vergilerin etkisiyle yeni tarife toplamda yüzde 14.9
oranında zam olarak yansıyacaktır.

Zamla birlikte elektrik fiyatları
kilovatsaat başına;

• Ticarethanelerde                                          75.69,
• Aydınlatmada                                                70.21,
  
• Tarımsal sulamada
                                        66.61,
  
• Sanayide                                                        65.69,
  
• Konutlarda                                                     57.28,
  
• Şehit aileleri ve
  muharip malul gazilerde    27.47
• Genel
  aydınlatmada                                      50.60
  kuruş olarak belirlenmiştir.

Elektrik Mühendisleri Odası’nın (EMO)
yaptığı çalışmalarda 4 kişilik bir ailenin aylık asgari elektrik tüketimi 230
kilovatsaat olarak belirlenmiştir. Yeni zamla 4 kişilik bir ailenin aylık
elektrik faturası da 163 liraya yükselmiştir.

Konut tarifelerinde yılbaşında
yapılan yüzde 10’luk indirime rağmen yıllık zam oranı yüzde 19.7 olurken, 2
yıllık artış yüzde 72.6 olmuştur. Sanayide ise yıllık değişim yüzde 32.2 iken;
2 yıllık zam oranı yüzde 126’ya ulaşmıştır.

EPDK zamma gerekçe olarak Elektrik Üretim AŞ’nin (EÜAŞ)
toptan satış tarifelerindeki değişimi göstermiştir. Kamu toptan elektrik alım
satış şirketi olan TETAŞ’ın kaldırılması nedeniyle kamunun piyasa fiyatlarını
düzenleme işlevi zayıflatılmıştır. Bakanlığın açıkladığı maliyet bazlı enerji
politikalarının sonucu olan bu zamların önümüzdeki dönemde de devam etmesi
beklenmektedir. EPDK’nin faturalarda dağıtım bedelini ayrı bir kalem olarak
göstermemesi kamuoyundan bazı bilgilerin saklandığı anlamına gelmektedir. EMO,
EPDK’nın şeffaflıktan uzak bu kararına karşı yargı yoluna başvuracaktır.

Yıllardır uygulanan özelleştirme ve piyasalaştırmaya dayalı
enerji politikalarının ülkeyi getirdiği nokta, elektrikte sürekli yükselen
fiyatlar ve bunun tüm sektörleri doğrudan etkilemesiyle iğneden ipliğe her
ürüne zam gelmesidir. 1990’lı yıllarda başlayan yap-işlet ve yap-işlet-devret
modeli üretim santrallarının satın alma garantileri nedeniyle fiyatların
yükseldiği ve halen yeni yatırımlarda da bu garantilerin verilmesi sonucu artan
enerji maliyetlerinin yine zam olarak yansıyacağı açıktır. Özelleştirmenin acı
reçetesi herkes tarafından görülmüştür. Temel bir insan hakkı olan enerji
hizmeti ucuz, kesintisiz ve kaliteli bir şekilde kamu tarafından sunulmalıdır.
Bunu sağlamanın tek yolu ise enerji alanının, şirketlerin kar hırsı ile değil,
kamu yararını hedef alan politikalarla yönetilmesidir. Ülkemizin daha büyük
açmazlarla karşılaşmaması için özelleştirme uygulamalarına son verilerek,
acilen yeniden kamulaştırmalar yapılmalıdır.