Dünyaca ünlü nörologlar “sessiz salgın” inmeyi tartışmak için İstanbul’da, 9. Dünya İnme Kongresi’nde buluştu.İstatistikler dünya genelinde her 6 kişiden birinin hayatlarının bir döneminde inme geçireceğini ortaya koyuyor. Halen pek çok ülkede ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer alan ve en önemli engellilik nedeni olan inme salgınına karşı acil eylem çağrısında bulunan Dünya İnme Örgütü (WSO), 9’uncu kongresini İstanbul’da düzenledi. 9. Dünya İnme Kongresi’nde gündem, giderek yaygınlaşan bir halk sağlığı problemi olan ve “sessiz salgın” olarak nitelendirilen inmeyle mücadeleydi
Her yıl dünyada yaklaşık 17 milyon kişi inme geçiriyor ve bu kişilerin 6 milyonu hayatını kaybediyor. Tüm dünyada bugüne dek yaklaşık 33 milyon kişiyi etkileyen inme, halen en başta gelen ikinci ölüm nedeni ve en önemli engellilik nedeni. Yakın bir gelecekte inme oranlarının daha da artması bekleniyor. Bugünkü rakamlara bakıldığında yaştan ve cinsiyetten bağımsız olarak her iki saniyede bir, bir kişi inme geçirirken her 6 saniyede bir, bir kişi hayatını kaybediyor.
Dünya İnme Örgütü’nün (WSO) 9. Kongresi bu yıl Haliç Kongre Merkezi’nde 22 – 25 Ekim tarihleri arasında düzenlendi. İnme konusunda dünyaca ünlü uzmanları bir araya getiren kongrede, önemli bir halk sağlığı sorunu olarak tüm yönleriyle inme ele alındı.
Kongrede ele alınan konu başlıkları arasında “Zaman beyindir”, “Ben kadınım – inme beni etkiler”, “Hızlı düşün, hızlı hareket et”, “İnme tedavi edilebilir - inme uzun vadede yönetilebilir” temaları öne çıktı.
İnmeyle mücadelede hareketli yaşam tarzı önemli
Dünya İnme Örgütü Başkanı (WSO) Prof. Dr. Stephen Davis, 9. Dünya İnme Kongresi Başkanı Prof. Dr. Werner Hacke, Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Başkanı ve Dünya İnme Kongresi Eş Başkanı, Türkiye Beyin Damar Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Kürşad Kutluk, Türk Nöroloji Derneği Başkan Yardımcısı,Türkiye İnme Destek Organizasyonu Başkanı Prof. Dr. Şerefnur Öztürk, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Damar Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nevzat Uzuner, daha önce inme geçiren Emine Dereli ve Mehmet Özen’in konuşmacı olarak katıldığı kongre kapsamında düzenlenen basın toplantısında inmenin yaşam tarzı değişiklikleri ile önlenebilecek bir sağlık sorunu olduğu vurgulandı. Toplantıda, hipertansiyon, kan yağlarında yükseklik, sigara ve alkol kullanımı, yetersiz fiziksel aktivite, dengesiz beslenme ve diyabet gibi birbirleri ile ilişkili risk faktörlerinin önlenmesi ile inmenin önlenmesinin mümkün olacağı mesajı verildi.
“İnme geldiğinde hızlı davranın: Zaman beyindir!”
Basın toplantısında konuşan WSO Başkanı Prof. Dr. Stephen Davis, inme belirtilerine karşı ne kadar hızlı davranılırsa o derecede beyin hücrelerinin korunduğunu söyledi. Prof. Dr. Davis, “Kaybedilen zaman, kaybedilen beyin fonksiyonu demektir. İnme belirtileri ortaya çıktıktan sonra inmeyi tedavi etmek için fırsat penceresi oldukça sınırlıdır. Sizin ya da yakınınızdaki birinin inme geçirdiğini düşünüyorsanız derhal en yakın hastaneye gidin. Belirtiler birkaç dakika içinde ortadan kaybolsa dahi ambulansı arayın çünkü bu yaklaşmakta olan potansiyel güçlü bir inmeyi önlemek için son fırsatınız olabilir” uyarısında bulundu.
Prof. Davis, inme geçiren kişilerin deneyimli doktor, hemşire ve terapistlerin bulunduğu, uzmanlık alanı inme olan merkezlere başvurması halinde hayatta kalma olasılıklarının daha yüksek olduğunu ve kalıcı hasarın daha az bir oranda tutulabileceğini vurguladı.
İnmenin tıbbi açıdan acil bir durum olduğunu hatırlatan Kongre Eş Başkanı Prof. Dr. Kürşad Kutluk ise inme riskini ve tehlikesini azaltmak için herkesin alabileceği 6 önlemi şöyle sıraladı;
· “Kişisel risk faktörlerinizi bilin; yüksek tansiyon, diyabet ve yüksek kolesterolünüzü kontrol altına alın.
· Fiziksel olarak aktif olun ve düzenli olarak egzersiz yapın. Sağlıklı bir vücut ağırlığı edinin ve koruyun.
· Tansiyonunuzu düşük tutmak için sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olun.
· Alkol tüketimini sınırlandırın.
· Sigara dumanından kaçının. Eğer sigara içiyorsanız, sigarayı bırakmak için derhal yardım alın.
· İnmenin uyarı niteliğindeki işaretlerini tanımayı öğrenin.”
5 kadından 1’i inme riskiyle karşı karşıya
Dünya İnme Örgütü’nün (WSO) küresel inme salgınına karşı acil eylem çağrısında bulunduğunu belirten Türk Nöroloji Derneği Başkan Yardımcısı,Türkiye İnme Destek Organizasyonu Başkanı Prof. Dr. Şerefnur Öztürk de WSO’nun yürüttüğü “Ben Kadınım – İnme Beni Etkiler” projesi hakkında şu bilgileri verdi:
“Ben Kadınım projesi ile kadınların inme geçirme riskinin daha yüksek olduğuna dikkat çekmeyi hedefliyoruz. Her 5 kadından biri inme riskiyle karşı karşıyadır ve kadınların inmeye bağlı ölüm oranları erkeklerden daha yüksektir. İnmeye bağlı her 10 ölümden 6’sı kadınlarda meydana gelmektedir. Bunun nedeni, inmenin kadınlarda hayatın daha ileri dönemlerinde meydana gelmesi ve bu dönemde sonuçların daha ciddi olmasıdır. Ayrıca birçok önemli inme risk faktörü kadınlarda daha sık görülmektedir.”
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Damar Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nevzat Uzuner ise yeterince tanı koyulmayan ve yeterince tedavi edilmeyen bir kalp rahatsızlığı olan atriyal fibrilasyonunun önemine dikkat çekti. Atrial fibrilasyonun inme için büyük bir risk oluşturduğunu ifade eden Prof. Dr. Uzuner, WSO’nun kalp krizi geçirmiş, kendisine herhangi bir kalp rahatsızlığı tanısı konmuş ya da kalp ritmi düzensiz olan kişilerde bir inme vakasının meydana gelmesini önlemek için düzenli sağlık kontrolü tavsiye ettiğini belirtti.
