KAÇAK AKARYAKIT HACMİ 5 MİLYAR DOLAR

Türkiye’de yıllık kaçak akaryakıt hacmi 19 Milyar TL iken, bu alanda yapılan denetimlerde uygulanan ceza miktarı 3.5 milyon TL’de kaldı. Kesilen ceza miktarı, kaçak akaryakıt hacminin 5 binde 1’i bile değil.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in kaçak akaryakıt ve 10 numara yağ satışı ile ilgili soru önergesini yanıtlayan Maliye Bakanı Naci Ağbal, geçen yıl yapılan denetimlerde 3.5 milyon TL kaçak akaryakıt cezası kesildiğini açıkladı.
TBMM tarafından geçmişte kurulan Araştırma Komisyonu yapılan incelemede dahi kaçak akaryakıt satışlarının yıllık 5 milyar dolar (yaklaşık 19 milyar TL) seviyesinde olduğu o dönemde belirlendi. Bu rakam kaçak akaryakıt hacminin, o gün için dahi Maliye Bakanlığınca kesilen cezanın 5 bin katından fazla olduğunu gösterirken, yapılan denetimler ve kesilen cezanın sınırlı kaldığı görülüyor.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili ve Kamu İktisadi Teşekkülleri (KİT) Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Maliye Bakanı Naci Ağbal tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği soru önergesinde, kaçak akaryakıt, 10 numara yağ ve benzeri yağların yoğun bir şekilde satılmaya devam ettiğini belirtti.
TBMM tarafından Araştırma Komisyonu marifetince yapılan incelemede kaçak akaryakıt hacminin yıllık 5 milyar dolar seviyesinde bir hacme ulaştığını ifade eden Ömer Fethi Gürer, 10 numara yağ ve benzeri yakıtların rakamsal boyutlarının tam olarak tespit edilememesine rağmen küçümsenemeyecek boyutlarda olduğunu vurguladı.
ŞEHİRLERARASI YOLLARDA KAÇAK AKARYAKIT
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kaçak akaryakıt ve on numara yağ satışlarının yol boylarında ve akaryakıt istasyonlarında satılabildiğine dikkat çekerek, “yapılan denetimlerde yakalanan yüzlerce ton 10 numara ve benzeri yağların varlığı konunun önemini vurgulamak açısından oldukça önemlidir. Ayrıca yollarda dizilen tabelalarla kullanıcıların bilgisine sunulmakta, akaryakıt istasyonlarında ucuz mazot reklamları yol boyunca yer almaktadır. Trafik güvenliğini tehdit eden, araçların yanması suretiyle ölümlü kazalara sebebiyet veren ve aynı zamanda vergi kaybı ile haksız rekabete yol açan bu durumun önlenmesi esnaf açısından oldukça önemlidir” dedi.
DAHA ETKİN DENETİM YAPILAMAZ MI?
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, önergesinde, “Mevcut denetimlerin yetersizliği dikkate alınarak başta şehirlerarası yollar olmak üzere daha etkin ve önleyici denetimlerin yapılması düşünülmekte midir? Ayrıca, kaçak akaryakıt ile 10 numara ve benzeri, yağların satışlarının önlenmesi, vergi kayıp ve kaçağının asgariye indirilmesi için esnaf akaryakıt için ödediği KDV'nin iadesi dâhil çeşitli alternatifler hayata geçirilmesine yönelik çalışma var mıdır” şeklinde soru yöneltti.
BAKAN AĞBAL’IN CEVABI
Ömer Fethi Gürer’in sorusunu yanıtlayan Maliye Bakanı Naci Ağbal ise 2002 yılından bu yana Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı’nı sürdürdüklerini, denetim müessesesi kapsamında da mükellef bazında gerçekleştirilen vergi incelemelerinin yanı sıra sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge incelemeleri, sektörel incelemeler, ihbar incelemeleri, fiili envanter çalışmaları gibi vergi kayıp ve kaçağının asgari düzeye indirilmesi ve vergiye gönüllü uyumun sağlanmasına yönelik birçok önemli faaliyeti gerçekleştirdiklerini açıkladı.
Maliye Bakanı Ağbal, denetimlerde verimliliğin ve kalitenin arttırılması, birimler arasında koordinasyon ve uygulama birliğinin temin edilerek yöntem ve usulde standartların sağlanması amacıyla her yıl denetim planı hazırlandığını, denetim ve yoklamalar bu plan çerçevesinde 81 ilde uygulandığını ifade ederek, “Öte yandan, Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanarak yürürlüğe giren 2016 Yılı Denetim Planında Sektörel Denetimlere ağırlık verilmiş, mevcut personelin işgücü kullanımı sektörel denetimlerde yoğunlaşmıştır” şeklinde açıklama yaptı.
Bakan Ağbal, “Bununla birlikte, kaçak akaryakıt ile 10 numara ve benzeri yağların satışlarının önlenmesi ve vergi kayıp kaçağının asgariye indirilmesine yönelik olarak, akaryakıt ürünlerine ilişkin gerçekleştirilen denetimlerde elektronik yoklama sistemine (EYS) geçilmiş olup, 2016 yılında akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele kapsamında yapılan denetimlerde, (Akaryakıt istasyonlarında gerçekleştirilen akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihazlara (ÖKC) yönelik olarak yapılan denetimlerde) 26.131 tutanak düzenlenmiş, ülke çapında bulunan akaryakıt istasyonları nezdinde 39.680 denetim yapılmış ve 3.506.181 TL ceza kesilmiştir” dedi. Ağbal, akaryakıtta katma değer vergisinin iadesine yönelik yürütülmekte olan herhangi bir çalışmanın da bulunmadığını vurguladı.
DENETİMLER YETERLİ DEĞİL, CAYDIRICI ETKİ YARATMIYOR
CHP Niğde Milletvekili ve KİT Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, kaçak akaryakıt ve 10 numara yağlara yönelik denetimlerin yapıldığını ancak, bunların yetersiz olduğunu söyledi. Kaçak akaryakıt kullanılmadı nedeni ucuz akaryakıt bulma gayretidir. Nakliyatçı şoför mağdur durumdadır. Rekabet artmış gelir azalmıştır. Pahalı akaryakıt esnaf belini bükmüştür. Kaçak akaryakıt sorun yaratmaktadır. Çaresiz kalan almaktadır. Bunun önlenmesi ceza ile olacağı kadar şoför esnafı sorunlarını çözmek daha ucuz akaryakıt almasını sağlamak, girdilerde destek olacak uygulamalar yolunu açmaktır.2016 yılında akaryakıt kaçakçılığına yönelik denetimlerde kesilen 3 milyon 506 bin 181 TL tutarındaki cezanın kaçak akaryakıt hacminin 5 binde biri bile değil. Her yönü ile sorun ele alınarak çözüme erdirecek düzenlemeler gereklidir' dedi.