Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) Çukurova Şubesi’nin gerçekleştirdiği “Kadının Siyasetteki Yeri ve Makbule Dıblan” paneli, Adanalılardan büyük ilgi gördü. ÇYDD Çukurova Şube Başkanı Sibel Özgümüş’ün moderatörlüğünde gerçekleşen panelde, Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu, Adana’nın ilk kadın milletvekillerinden ve tıp doktoru teyzesi Makbule Dıblan’ın yaşamını anlattı.
CHP Parti Meclisi Üyesi ve İzmir Milletvekili Doç. Dr. Selin Sayek Böke, CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin ve Arel Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Feryal Saygılıgil’in panelist olarak katıldığı toplantıyı CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, CHP İl Başkanı Emrah Kozay, CHP önceki dönem milletvekilleri Zülfikar İnönü Tümer, İbrahim Özdiş, Ümit Özgümüş’le birlikte çeşitli sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve yaklaşık 400 kişi izledi.
Adana 75. Yıl Sanat Galerisi’ndeki panelin açılış konuşmasını yapan ÇYDD Şube Başkanı Sibel Özgümüş, kadının siyasal katılımda iyi durumda olmadığını, bugün itibari ile meclisteki kadın oranının yüzde 17’de kaldığını belirtti. “En çarpıcı örneği kendi şehrimizden verelim. Büyükşehir belediyesindeki 79 meclis üyesinden sadece ve sadece biri kadındır” diyen Özgümüş, “Seçimler kadınların ve gençlerin emeğinin üzerinden geçtiği halde etkisiz, yetkisiz ve bütçesiz yardımcı kol olarak görev yapmaktadır. Kadın kolları ya kaldırılmalı, ya da yeniden yapılandırılarak karar mekanizmalarına etki eden unsurlar haline getirilmelidir. Kadınlarımız seçiyorlar, ancak seçilemiyorlar” dedi.
KADIN ERKEK EŞİTLİĞİNDE 131. SIRADAYIZ!
Panelde ilk sözü alan CHP Parti Meclisi Üyesi ve İzmir Milletvekili Doç. Dr. Selin Sayek Böke ise Cumhuriyeti, demokrasiyi, Atatürk devrimlerini yeniden kazanmanın yolunun Türkan Saylan gibi Makbule Dıblan gibi öncü kadınların mücadele örneğinden geçeceğini vurguladı.
Kadınlara şikayet etmenin dışında büyük bir rol düştüğünü kaydeden Böke, “Toplumsal cinsiyet eşitliğini tavizsiz savunan, buradan özgürlükçü, çoğulcu ve demokratik bir toplum çıkaran, muhafazakar erkek egemen ideoloji karşısında taviz vermeyen, geri adım atmayan, çekinmeyen, özür dilemeyen, yılmayan, utanmayan, aksine bu dar ideolojik kalıba alternatif bir siyasetle toplumsal yaşamın her alanında meydan okuyan bir anlayışı ve örgütlenmeyi gerçek kılmak zorundayız. Tıpkı bizden çok daha ağır şartlarda Makbule Dıblan’ın, Nezihe Muhiddin’in, Dr. Mediha Eldem’in yaptığı gibi. Bunu başaracağımızdan da hiç kuşku duymuyorum” dedi.
Doç. Dr. Böke, kadın erkek eşitliğinde Türkiye’nin 144 ülke içinde 131. işgücüne katılımda yüzde 34.7 ile OECD’de son sırada olduğunu, ne eğitimde ne de istihdamda olan 15-24 yaş arası kadınların oranının ise yüzde 38.2 olduğunu söyledi. Böke, “Mesele bir niyet meselesi, bir siyasi anlayış meselesi, ideolojik bir mesele olmasa bu konularda düzelme sağlamak için yapılması gerektiği açıktır” dedi.
CHP Adana Milletvekili, Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Müzeyyen Şevkin ise Makbule Dıblan'ın siyasi kişiliğinin temelini yeni kurulan genç Cumhuriyet'te kadınların haklarını kazanması ve geliştirmesinin oluşturduğunu ifade etti.
Arel Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Feryal Saygılıgil de Makbule Dıblan’ın TC. Emekli Sandığı Kanunu nedeniyle söz aldığı meclis oturumunda, bu Kanunun 75. Maddesi ile ilgili olarak “25 yaşını doldurmuş olup da muhtaç bulunan kız çocuklarına aylık bağlanır” maddesi üzerine söz alarak, maddenin muhtaç bölümünün çıkarılması ve ayrıca ölüm tarihinde dul ya da boşanmış bulunanlar veya evlenme nedeniyle aylığı kesilmiş bulunanlardan, sonradan boşanan veya dul kalanlara eski aylıklarının tekrar bağlanması için Gümüşhane Milletvekili Tahsin Tüzün ile birlikte önerge hazırladığını ve önergenin kabul edildiğini söyledi. Makbule Dıblan’ın öncelikle iyi bir hikaye anlatıcısı, yaşamı boyunca ülkesine hizmet için çalışmış, doktorluğunun yanı sıra erkeklerin alanı sayılan siyaset alanında da 435 erkek milletvekiline karşı 9 kadın milletvekili arasında yer almış, kendi sözünü oluşturmuş özellikle veremle mücadele ile ilgili kanunların çıkarılmasında etkili olmuş, son derece çalışkan bir insan olduğunu belirtti.
BAŞARI HİKAYESİ; MAKBULE DIBLAN
1946 yılında Adana’dan milletvekili seçilen Tıp Doktoru Makbule Dıblan’ın hayatını anlatan yeğeni Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu ise 1913 yılında Adana’da doğan Makbule Dıblan’ın Kız Lisesi’ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden 1940 yılında mezun olduğunu belirten Kozanoğlu, Dıblan’ın Rize Devlet Hastanesi Dahiliye Şefi ve Verem Dispanseri Başhekimi iken 1946 yılında Adana’dan milletvekili seçildiğini belirtti. Makbule Dıblan’ın başarılı ve güçlü bir kimliğiyle Türk tıp dünyasının yanı sıra milletvekilliği esnasında da topluma büyük fayda sağladığını dile getiren Prof. Dr. Kozanoğlu, milletvekilliğinden sonra da çalışmalarına devam eden Dıblan’ın 1965-1970 yılları arasında Trabzon Göğüs Hastalıkları Hastanesi Başhekimliği yaptığını anımsattı. Prof. Dr. Kozanoğlu, bir doktor, bir politikacı, çağdaş bir kadın olarak Makbule Dıblan'ın etkileyici fotoğraflarının da bulunduğu bir barkovizyon gösterisi de sundu.
