KEDİ-KÖPEKTE ŞEKER HASTALIĞI

Kedi-Köpekte Şeker Hastalığı (Diyabetus Mellitus)

DİYABETUS MELLİTUS (ŞEKER HASTALIĞI)

Şeker hastalığı, İnsülin metabolizmasının normal olmamasından veya anormal insülin salgılamasından kaynaklanır ve çok yüksek kan şekeri ile sonuçlanır. Bazı hayvanları kan şekeri ağızdan alınan ilaçlarla veya sadece diyetle düzenlenebilirken birçok diyabet hastası havyan günde bir ya da iki kez İnsülin iğnesine ihtiyaç duyar.Pankreas bezi fonksiyon bozukluklarından diabedes mellitus protein ve yağ metabolizması bozukluğu ile karekterize kronik(süregen) bir endokrın hastalıktır.Pankreasdaki oluşan bir hasarın sonucunda insülin miktarının azalmasıyla oluşabilir.Özellikle obez hayvanlarda temel metobolizmadaki dengeler bozulması yani,hormonal nedenlere bağlı olarak vucuttaki glikozun aşırı artmasına bağlı olarak insülün yetersizliği şekillenebilir.
Şeker hastalığı en yaygın olarak köpeklerde,daha az olarak kedilerde görülür.Hastalığın genetikle de ilgisi bulunmaktadır.Köpeklerde görülmesinin fazlalığının yanı sıra,dişilerde daha fazla görülmektedir.Diabete yatkın ırklar GoldenRetriever,Scotish Terrier,Samoyet,Rottweiler gibi..Hasta sahibinin hayvanında ilk olarak fark ettiği belirtiler ;poliüri,polidispi ve polifajidir.Hayvan idrara çok çıkar,iştah ve su içme artmıştır,ancak zayıflama başlamıştır.Obez hayvanlarda bu fark edilmeyebilir.Katarak diabetli köpeklerde sıklıkla rastlanır.Hastalık oluşturacağı komplikasyona göre belirtiler gösterir.Acil durumlar diyabetli hayvanı kan şekerinin çok düşük(hipoglisemi) veya çok yüksek (hiperglisemi) olması durumunda ortaya çıkabilir. Diyabet, yüksek ya da düşük kan şekerinin tek nedeni değildir.

Hipoglisemi:
Kan şekeri seviyesi çok düşüktür.
Nedenleri:
1-Aşırı dozda İnsülin ki bu yanlış ilaç verme, kullanılan İnsülin türündeki bir değişiklik ve kullanılmakta olan yanlışİnsülin şırıngasından kaynaklanabilir.
2-Azaltılmış İnsülin ihtiyacı.
3-İştah kaybı.
4-Karaciğer hastalığı.
5-Ciddi enfeksiyon.
6-İnsülin salgılayan tümör.
7-Çok genç hayvanlarda (yavrularda) yetersiz beslenme.
8-İnsülin iğnesi aldıktan sonra yemeği kusma.
Belirtileri:
1-Zayıflık kuvvetsizlik (güçsüzlük)
2-Sarhoş gibi yalpalayarak yürüme.
3-Nöbetler.
4-Şaşkınlık (Disoryontasyon)
5-Koma veya bilinçsizlik.

Yapılması gerekli olan İlk yardım:

1-Diş etlerine glikoz sürün, ancak ağzın içine zorlamayın hayvanınız komada olsa bile bunu yapın. Ağız yoluyla alınan glikoz macunu eczanelerde satılmaktadır; hayvanınızın şeker hastası olduğunu ya da düşük kan şekeri geçmişi olduğunu biliyorsanız. Bu ürünü evinizde ve ilk yardım çantanızda bulundurun.
2-Glikoz macunu veya glikoz yoksa diş etlerine şekerli su sürün.
3-Hayvanı hemen bir veteriner kliniğine götürün.
Hiperglisemi:
Kan şekeri seviyesi çok yüksektir:
Nedenleri:
1-Doğru bir şekilde verilmeyen İnsülin.
2-Yanlış İnsülin dozu kullanımı.
3-Artan İnsülin ihtiyacı isteği.
4-Hayvan bol yemek kaynağı bulur ve tıka basa yer.
5-Organ hastalığı.
6-Stres
7-Salgıbezi hastalığı.
Belirtileri:
1-Kusma
2-Tatlı koku soluma.
3-Vücudun susuz kalması
4-İştah kaybı
5-Güçsüzlük
6-Artan soluma hızı
7-Davranış değişikliği
8-Şok ve tedavi edilmezse ölüm
İlkyardım:
1-Şoku kontrol edin.
2-Hayvan, mümkün olduğunca çabuk, bir veteriner kliniğine götürülmelidir. Hayvanınızın ensülinini ve şırıngasını da götürün.

Sıklıkla sorulan sorular;
1-Obezite, hayvanlarda şeker hastalığına sebep olur mu?
Yanıt;Aşırı şişman,obez hayvanlarda bir çok hastalığın görülme riski her zaman vardır.Şeker hastalığı da görülebilir.Onun için bilinçli hayvan beslenmesi önemlidir.Hayvanınız şişmansa, acilen planlı bir şekilde zayıflatmaya başlayınız.

İ.SERDAR SAYAR
VETERİNER HEKİM