Noterler Kanunu Değişecek!

Adalet Bakan Yardımcısı Veysi Kaynak, Noterlik Kanunu’nda değişiklik yapmak üzere çalışmaların sürdüğünü belirterek, “Noterlerin, yargının iş yükünün azaltılması ve en önemlisi vatandaşlarımızın hak ettiği hukuki güvenliği tesis etme adına yeni roller üstlenme hususundaki iştiyak ve heyecanlarının farkındayız.  Bunu biz de olumlu karşılıyoruz” dedi.

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü ve Türkiye Noterler Birliği (TNB) işbirliğiyle düzenlenen “Avrupa Birliğinde Noterlik Konferansı-1”, The Grand Tarabya Hotel’de başladı. Avrupa Birliği Noterler Konseyi (CNUE) Başkanı Frank Molitor başta olmak üzere Avrupa’dan çok sayıda noterin katıldığı konferansta iki gün boyunca Avrupa Birliği’nde noterlik sistemi, noterlerin görev ve sorumluluk alanları ile işleyişi başta olmak üzere birçok konu ele alınacak. Avrupa Birliğinde Noterlik Konferansı-1’in ikinci gününde Avrupa Birliği’nin 22 üye ülkesindeki noterlik kurumlarının işbirliği ile kurulan Avrupa Birliği Noterler Konseyi’nin Genel Kurulu da yapılacak. Avrupa Kurumlarında noterlik mesleğini temsil eden resmi bir örgüt olan ve TNB’nin geçtiğimiz Mart ayında Gözlemci Üye olarak kabul edildiği CNUE, ilk defa bir Gözlemci Üye ülkede genel kurulunu yapmış olacak.

Avrupa Birliğinde Noterlik Konferansı-1’in açılışında konuşan Adalet Bakan Yardımcısı Veysi Kaynak, Noterlik mesleğine yüklenen, hukuki güvenliği sağlamak ve anlaşmazlıkları önlemek için belgelendirme görevlerinin, Noterlik kurumunu toplumsal açıdan çok önemli bir yere oturttuğunu belirterek, “Her ne kadar kişilerin hakları kanunlarla teminat altına alınmış ve bu hakların ihlalleri durumunda mahkemelerden korunma sağlanmış olsa da özellikle özel hukuktan doğan birçok hakkın etkin olarak kullanılması ve kolayca ihlal edilememesi açısından Noterlik Kurumu çok önemli bir işleve sahiptir” dedi.

“İki konuda Noterlere yetki verdik ikisi de çok başarılı oldu”

Yargı Reformu Stratejisi ve Eylem Planı’nda “AB ülkelerindeki uygulamalar gözönünde bulundurularak noterlerin görev tanımlarının ve açılış kriterlerinin yeniden belirlenmesi”nin amaç olarak yer aldığını hatırlatan Kaynak, “Bu kapsamda Noterlik Kurumu’nu ülkemizde meydana gelen ekonomik, sosyal ve hukukî alanlardaki hızlı değişime uygun hale getirmek, Avrupa Birliğine uyum süreci içinde Birliği oluşturan devletlerin noterlik mevzuatı ile birlikteliği sağlamak amacıyla, 1512 sayılı Noterlik Kanunu”nda değişiklik yapılması hedeflenmiştir. Bu kapsamda Bakanlığımız TNB ile işbirliği ile çalışmalarını sürdürmektedir. Bu konuda yakın geçmişte iki konuda önemli adımlar attık ve başarı sağladık. 2010 yılında ikinci el araçların satış işlemlerini noterlere devrettik. TNB, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gelir İdaresi Başkanlığı ile birlikte bu alanda çok başarılı uygulamalara imza attı. Bu sayede ikinci el araç satış ve tescil örnek ise Noterlere mirasçılık belgesi verme yetkisi tanınmasıdır. Önceleri mirasçılık belgesi sadece mahkemeler tarafından verilmekte iken Ekim 2011’den itibaren bu belgeyi verme yetkisi mahkemelerin yanı sıra noterliklere de verildi. Kanundaki istisnalar dışında dileyen vatandaşlarımız mirasçılık belgesini Notere giderek çok kısa bir sürede alabilmektedirler. Noterlerimizi her iki uygulamada da gösterdikleri başarıdan dolayı kutluyorum” diye konuştu.

“Noterlik Kanunu’ndaki değişiklik için Çalışma Grubu kuruldu”

Noterlik Kanunu’nda yapılacak değişiklikler konusunda çalışmalarının devam ettiğini anlatan Kaynak, “1512 sayılı Noterlik Kanunu’nda yapılacak değişiklik için bir Çalışma Grubu oluşturuldu. Başta TNB olmak üzere Türkiye Barolar Birliği, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Yargıtay, Bakanlığımızın ilgili birimlerinin temsilcilerinden oluşan Çalışma Grubu, Noterlik Kanunu değişiklik taslağına son şeklini verecek, kamuoyunun ve ilgililerin görüşleri de alındıktan sonra en kısa zamanda Tasarı haline getirilecektir. Noterlerimizin, özellikle yargımızın iş yükünün azaltılması, alternatif çözüm yollarının geliştirilmesi ve en önemlisi vatandaşlarımızın hak ettiği hukuki güvenliği tesis etme adına yeni roller üstlenme hususundaki iştiyak ve heyecanlarının farkındayız. Ve bunu biz de olumlu karşılıyoruz” dedi.

“Noterlik Latin Medeni Hukuku uygulayan ülkelerin ayrılmaz bir parçasıdır”

Avrupa Birliğinde Noterlik Konferansı için Avrupa Birliği’nin 22 üye ülkesindeki noterlerin Türkiye’de geldiğini anlatan TNB Yönetim Kurulu Başkanı Yunus Tutar, “Avrupa’da noterler, devlet tarafından atanarak; resmi memur sıfatı verilen noterin esas görevi devlet adına hukukun çok değişik alanlarındaki gayrimenkul işlemleri, evlilik anlaşmaları, şirket tüzükleri, vasiyetname vb. sözleşmelere ve hukuki belgelere yetkili olarak resmiyet vermektedir. Noterler, Avrupa Birliği’nin Latin Medeni Hukuku uygulayan 22 üye ülkesinin ayrılmaz bir mensubudur. Yani sanılanın aksine noterlik Türkiye’ye özgü bir kurum değildir” dedi.

“Gayrimenkul alım satım işlemleri noterliklerde yapılmalıdır”

Avrupa’daki noterlerin özellikleri ve sorumluluk alanlarının Türkiye’deki noterler ile benzeşmekle birlikte çok farklı yetki ve sorumluluk alanlarının da olduğunu anlatan Tutar, “Örneğin Avrupa Ülkeleri’nde taşınmaz mal devri, ayni hak tesisi işlemleri noterliklerde yapılmaktadır. Hatta birçok ülkede gayrimenkulle ilgili işlemlerde noterlerin tekeli vardır. Dolayısıyla ülkemiz noterlerinin tüm Avrupa ülkelerinde meslektaşlarına verilmiş olan gayrimenkul alım-satım ve aynî haklara ilişkin ipotek tesisi, sükna, irtifak hakkı kurulması ve bunun gibi çok önemli hukuki işleri yapmalarının da artık zamanı geldiğini düşünüyoruz. Devlette küçülmenin öngörüldüğü, özelleştirmenin hızlandığı, bürokrasiyi en aza indirme çalışmalarının ve Avrupa Birliğine uyum yasalarının hızla hayata geçirildiği, yabancılara mülk satışlarının yasalarla tekrar düzenlendiği bir zamanda noterlerimizin bu yetkiyle donatılması zorunludur. Bu nedenle gayrimenkul satışına ilişkin işlemlerin noterliklerde yapılması hukuki güvence, ülke ekonomisi ve dünya ile entegrasyon açısından bakıldığında oldukça önemlidir” diye konuştu.

“Noterler de yargı erki içinde bir aktör olacak”

TNB olarak çekişmesiz yargı işlemlerinin de noterliklerde yapılmasını talep ettiklerini kaydeden Tutar, “Mahkemelerin üzerindeki iş yükü her geçen gün artıyor. Bu da yargının işleyişinin daha da yavaşlamasına neden oluyor. Yargı Reformu Strateji Planı’nda noterler ‘Yargı Profesyoneli’ olarak konumlandırılmışlardır. Bunun anlamı şudur: Noterler de artık yargı erki içinde etkin rol alan hâkimler, savcılar, avukatlar gibi aktörlerden biri olacaktır. Zaten ülkemizde çekişmesiz yargı sayılan “mirasçılık belgesi” ve terk nedenine dayalı boşanma davasının ön koşulu olan “terk eden eşin ortak konuta davet ihtarının” noterlere verilmesi ile bu konuda çok önemli bir adım atılmıştır.Yasal doğrultuda “Önleyici yargı” işlevi ile konumlandırılması gereken noterlik mesleği, artık uygulamada bu işlevini yerine getirmelidir” dedi.

Konferansın karbon ayak izi nötrlendi

Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü ve Türkiye Noterler Birliği işbirliği ile düzenlenen Avrupa Birliğinde Noterlik Konferansı’nın en önemli özelliklerinden biri de karbon nötr bir etkinlik olması. The Grand Tarabya Hotel’de düzenlenen uluslararası konferans için Climate Volunteers–İklim Gönüllüleri ile çalışıldı. Gerçekleştirilen ön hesaplama sonucu etkinliğin karbon ayak izi 82,6 ton CO2 çıktı. Climate Volunteers-İklim Gönüllüleri projelerinden 'Mamak Depolama Gazı Yönetim Projesi'ne yapılan destek sayesinde 82,6 ton CO2 eşdeğeri karbon salımı dengelendi. Dünyadaki ilk Gold Standard depolama gazı yönetimi projelerinden biri olan Mamak aynı zamanda çöp sahasına kurduğu seralarda atık ısıyı değerlendirerek daha verimli üretim yapılmasını sağlamaktadır.