Özellikle zayıflamak amacıyla yapılan diyetlerde alınan kalori miktarı azaltılıyor. Kalori azaltmanın, alınan besin miktarının da azalması anlamına gelmemesi gerektiğini belirten Diyetisyen Prof. Dr. Murat Baş, 1.200-1.400 kalorinin altındaki diyetlerde mutlaka vitamin takviyesi kullanmak gerektiğini vurguladı. “Aksi takdirde kilo vermek amacıyla azaltılan besin miktarı vücudun günlük ihtiyacının karşılanmasına yetmiyor.” Koruyucu sağlık önlemlerinin en önemlisinin sağlıklı beslenme olduğunun altını çizen Prof. Dr. Murat Baş, beslenmeyle yeterince alınamayan vitamin ve minerallerin de takviye olarak alınmasını tavsiye etti.
Diyetisyen Prof. Dr. Murat Baş, vitamin ve minerallerin önemini şöyle anlattı: “Vücudumuzu fabrika olarak düşünün. Bu fabrikanın içinde farklı makinalar, farklı ürünler üretiyor ve bu ürünlerin daha sağlıklı bir şekilde üretilebilmesi için farklı vitamin ve minerallere ihtiyaç duyuluyor. Bu nedenle sağlıklı bir bağışıklık sistemi, yeni bir hücrenin oluşturulması, hastalıklara karşı korunmak, günümüz dünyasında çevreden alınan toksinlerin yok edilebilmesi gibi pek çok hayati işlev için mutlaka vitamin ve minerallere ihtiyacımız vardır. Vitamin ve minerallerin her biri farklı işlevler taşısa da, ortak görevleri de olabiliyor. Örneğin hem vitaminler hem de mineraller antioksidan özellik taşıyabiliyor. Bağışıklık sistemini güçlendirme açısından baktığımızda hem A, E, C gibi vitaminler bağışıklık sistemini güçlendiriyor hem de selenyum ve çinko gibi mineraller. Aslında vitamin ve minerallerin hepsini, beraber çalışan bir karınca ordusu gibi düşünebiliriz.”
Yağda ve suda eriyen vitamin ayrımına dikkat
Prof. Dr. Murat Baş, farklı vitamin türlerini ve kullanım yöntemlerini şöyle anlattı: “A, D, E ve K vitaminleri yağda eriyen vitaminlerdir. Yağda eridikleri için de yağlı bir ortamda vücuda alınmaları gerekir. Yani bu vitaminleri mutlaka yemekle birlikte ya da yemek biterken almanız gerekiyor ki, vitaminlerin emilimi artsın. Suda eriyen vitaminler ise vücutta depolanmaz ve günlük vitaminler olarak sınıflandırılır. Bu vitaminlerin her gün, sıvıyla birlikte alınması gerekir. Yemeklerde sıvı da tükettiğimiz için bütün vitaminlerin yemekle birlikte ya da yemek sonrasında alınması her zaman için daha doğrudur.”
Güneş kremleri D vitamini sentezini engelliyor
Günde 20 dakika güneşlenerek, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu D vitaminini sağlayabileceğimizi belirten Prof. Dr. Murat Baş şöyle devam etti: “Bugün hem toplumumuzda hem de dünyada ciddi bir D vitamini yetersizliği var. Bunun en önemli nedenlerinden biri kozmetiklerin hayatımıza fazlasıyla girmesi. Örneğin güneş kremi kullandığımızda cildimiz D vitamini üretemez. Bu da D vitamini eksikliğine neden olabilir. İkinci olarak, vücuttaki yağ miktarı, yani obezite arttıkça D vitamini düzeyi de göreceli olarak azalır. Yani şöyle diyebiliriz: ne kadar çok vücut yağı, o kadar az D vitamini. Çünkü vücudun D vitamini depoları yağ artışıyla birlikte düşer. Obezite dünyada ve Türkiye'de bu kadar yaygınken, D vitaminini eksikliğinin de yaygın olması gayet normal. Fazla kilo D vitamini üreten reseptörlerimizde sorun yaratabilir.”
Sağlıklı bir beden için sağlıklı beslenme şart
Prof. Dr. Murat Baş sağlıklı beslenme konusunda şunları söyledi: “Sağlıklı beslenme aslında koruyucu sağlığın bir parçasıdır çünkü beslenme alışkanlıklarımız sağlıklı olduğunda, vücuda giren doymuş yağlar, trans yağlar, toksik maddeler daha az olacağı için hastalıklara yakalanma riskimiz de azalır. Ancak Batı tarzı beslenme dediğimiz basit şeker, fruktoz, yağ, kolestrol, trans yağ ve doymuş yağ açısından yüksek beslenme tarzı, vücuttaki mekanizmaları bozmaya başlıyor. Damar yapınız bozuluyor. Damar yapınız bozulunca organlara giden kan akımında sorunlar meydana çıkmaya başlıyor. O nedenle beslenmeyle sağlık birebir ilişkili ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları bağışıklık sisteminin güçlenmesinde çok önemli.”