Doç. Dr. Ali İhsan Ökten Yazdı
, bu yıl 5. Düzenlenen Adana Uluslar arası Portakal Çiçeği Karnavalı ile ilgili izlenimlerini yazdı:
KARNAVAL; İnsanların renkli, komik ve şaşırtıcı kılıklara girerek yaptıkları şenlik ve eğlencedir (TDK sözlük). Sokaklarda yapılır, ruhunda özgürlük vardır, hoşgörü vardır.
FESTİVAL; Dönemi, yapıldığı çevre, katılanların sayısı veya niteliği programla belirtilen ve özel önemi olan sanat gösterisi veya bir bölgenin en ünlü ürünü için yapılan gösteri ve şenliktir (TDK sözlük)....
PANAYIR; Belli zamanlarda yapılan, sergi niteliğini de taşıyan büyük pazar…
5 yıl önce Ali Haydar Bozkurt’un öncülüğünde Ayşe Arman’ında yazıları ile destek verdiği ve aralarında birçok Adana sevdalısının olduğu Portakal Çiçeği Festivali önceki yıllarda festival havasından da çıkıp karnaval havasına bürünmüşken ne yazık ki bu yıl tüm bu özelliklerini yitirip bir kasaba panayırına dönüşmüş.
Bu yıl festival karnavalın sokaklardaki özgürlüğü elinden alınmış, Galleria içindeki alana sıkıştırılmış. Cumartesi ve pazar günü alana ulaşmak ise bir çileye dönüşmüş durumda. Kilometrelerce öteye arabayı park edip alana ulaşmak gerekiyordu.
Peki bu güzelim karnaval neden bu hale getirildi. Bu yıl ki sonuçtan eminim ki bu işte büyük emeği olan Ali Haydar Bozkurt’ta hoşnut olmayacaktır. Karnaval yukarıda TDK sözlüğünde de yazdığı gibi “insanların renkli, komik ve şaşırtıcı kılıklara girerek yaptıkları şenlik ve eğlencedir.” Bu yıl ki karnavalda (?) renkli olan şey, insanlar çok büyük çoğunluğu da kadınlar ve çocuklar olmak üzere başlarına taktıkları turuncu renkte tül veya naylondan yapılmış 2 tanesi 5 TL.’den satılan portakal çiçeği taçları idi. Birde yüzlerini çeşitli renklere boyayanları unutmayım. Bu haliyle karnavala sokaklarda yasak olduğundan karnaval karnaval olma özelliğini yitirmişti. Festival ise yine TDK sözlüğüne göre “dönemi, yapıldığı çevre, katılanların sayısı veya niteliği programla belirtilen ve özel önemi olan sanat gösterisi veya bir bölgenin en ünlü ürünü için yapılan gösteri ve şenliktir.” Peki bu yıl ki festivalde böyle bir özellik var mıydı? Birkaç konser saymazsak ve bir resim, fotoğraf ve felsefe etkinliğini saymazsak ne yazık ki herhangi bir sanatsal gösteri yoktu. Bu yılki kutlama tam bir panayır özellikleri taşıyordu. Büyükşehir Belediyesinin sıra sıra kurduğu tek tip stantlarda sadece para kazanmak için satılan incik, boncuk, naylon taçlar, banyo keseleri, başörtüsü, imitasyon ürünü takılar, çiğ köfte, börek, sıkma ayran, vs. gibi batan geminin son malları hesabı normalde kimsenin almayacağı şeyler satılıyordu. Portakal çiçeği kokusunu ise hissetmenize imkan yoktu. Çünkü kebap, köfte, döner, sucuk kokuları birbirine karışmıştı. Karnavalların en önemli özelliği olan ve geçen yıllarda örneklerini yaşadığımız farklı müzikler yerine ise sadece davul zurna sesleri sizi alanın hangi tarafına gitseniz peşinizi bırakmadan beyninizin içinde uğulduyordu. Bir tarafı üç hilalli yeşil bayrak, diğer tarafında ise ay-yıldızlı Türk bayrağı, Türk-İslam veya Türk-Osmanlı sentezinin karnavalı bu hale çevirmek isteyenlerin alandaki yansımasıydı. Başta da dediğim gibi karnavalların özgürlük ortamına en azından bira satışlarının yasaklanması ile son darbe vurulmuştu. Geçen yıllarda sanki insanlar sarhoş olmuş, olaylar çıkmıştı. Oysa ki tek bir tartışma bile yaşanmamıştı. Bir bira bile içemediğim karnavalı pardon panayırı çok kısa süre içinde terk etmek zorunda kaldım.
Adana için çok önemli olan Altınkoza’nın, Adana Rakı-Kebap-Şalgam Festivalinin ve Altınkoza Film Festivalinin başına gelenler böylesine güzel bir karnaval içinde geldi. Bu durumların nedeni her ne kadar inkar etseler de siyasetçilerin ve belediyelerin her alana müdahil olma hakkını kendilerinde görerek, toplumu ve insanları kendi görüşleri doğrultusuna çevirme istekleriydi. Oysa ki bu festivallerin ve karnavalın ilk yıllarında olduğu gibi Ali Haydar Bozkurt gibi Adana sevdalılarının, sivil toplum örgütlerinin, sanat derneklerinin, demokratik kitle örgütlerinin öncülüğünde olması, belediyelerin ise sadece yapılacak etkinliklere katkı vermesi yeterli olacaktır.
