Yaz aylarında havalarla birlikte beslenme alışkanlıkları değişikliğe uğramaktadır. Özellikle tatil dönemini kilo almadan ve formda geçirmek için bazı besinlerin sofralardan uzak tutulması, bazılarının da düzenli olarak tüketilmesi önemlidir.Medicana International Samsun Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümünden Dyt. Demet Sayar, yaz aylarında tüketilmesi gereken gıdaları sıraladı.
Domates ve Salatalık: Düşük kalorili olmasından dolayı yaz aylarında kahvaltıdan yatma vaktine kadar gün boyu domates tüketilebilir. Kansere karşı koruyucu etkileri vardır. Günlük C ve A vitamin ihtiyacını karşılar. Güneşin yüksek ışınlarına karşı cildi besleyen vitamin ve mineralleri içermektedir. Salatalık da A ve C vitamini açısından zengindir. Kabuğunu yıkayıp kabuğu ile yemekte fayda vardır. Özellikle içeriğindeki lif hem şekeri dengeler hem de sindirime iyi gelir.
Karpuz: Yüksek antioksidan düzeyine sahip olan karpuz, A ve C vitaminlerinden oldukça zengin bir meyvedir. Vücutta su kaybını önlemektedir. Özellikle potasyum ve magnezyum açısından yüksek önemi vardır. Yaz mevsiminin vazgeçilmez meyvesi olan karpuzun tüketiminde porsiyonlara dikkat edilmelidir çünkü 1 dilimi 45 kaloridir. Karpuz yemeklerden en az 2-3 saat sonra tüketilmelidir.
Kuinoa: Bulgur tanesine benzeyen “glütensiz” bir besindir. Hazmı kolay, protein içeriği yüksektir. Tam taneli tahıllar içerir, B vitamin deposudur ve E vitamini yüksektir. Demir ve çinko değeri bakımından zengindir. Yaz mevsiminde salatalarda haşlanmış olarak tüketilebilir.
Yulaf Ezmesi: Düşük kalorili ve tok tutucudur. İçerisinde B komplex vitaminler, protein, yağ ve mineraller vardır. Özellikle kan şekerini dengeleyici özelliği sebebi ile kan şekeri olanla düşüklüğü ve diyabet hastalarında tüketilmesi önerilir. İçerdiği lif yoğundur ve kabızlık şikayeti olanlarda hızlı çözüm olabilmektedir. Kilo vermek isteyenlerin yazın vazgeçilmez besini olmalıdır.
Enginar: “Ciarin asidi” içeriğine sahip olan enginar; hücre yenilenmesinde önemli bir sebzedir. Karaciğer üzerinde koruyucu özelliğe sahiptir. Safra salgılanmasını artırır ve hazımsızlığa iyi gelir. Böbreklerde üre konsantrasyonunu yükseltir ve idrar söktürücü özellik gösterir. Toksin atımında da faydalıdır. Kolesterol düşürücü özelliği olan enginarın %75’in üzerinde sıvı içeriği vardır. Karbonhidrat içeriği doygunluk hissi sağlar. A ve C vitamini yüksek, yağ oranı düşüktür.
Kabak: Yaz mevsiminde dolması, çorbası, salatası, mezesi, tatlısı, böreği ve zeytinyağlısı yapılabilen en kullanışlı sebzedir. Oldukça düşük kalorili bir sebze olmasının yanında lif açısından da çok zengindir.
Artan Sıvı İhtiyacına Dikkat
Su, Soda, Limonata: Sıvı gereksinimi yaşa bağlı olarak değişse de günlük olarak 1,5 litrenin üzerinde olmalıdır; ancak sıcak havalarda ise bu oran 3 litreye yakın olabilmektedir. Kilo almamak ve vücudun su kaybını engellemek için artan sıvı ihtiyacını karşılamak gerekir. Sade soda, ter ile birlikte atılan minerallerin karşılanmasını da kolaylaştırmaktadır.
Serinlemek için Cacık, yoğurt çok faydalı
Yoğurt, Ayran, Cacık: Yaz aylarında yoğurt bağırsak düzenleyici olması ve yararlı bakteri içermesi sebebi önemlidir. Aynı zamanda serinletici de olan yoğurt kalsiyumdan dolayı sadece kemik ve dişler için değil, içeriğindeki magnezyum ve potasyumdan dolayı kas fonksiyonları ve sinir iletimleri için önemlidir. Potasyum diğer taraftan vücuttaki su, asit ve baz dengesi içinde gereklidir. Bağırsak florası için yoğurttaki asidik süt bakterileri çok gereklidir. Yapılan çalışmalar sonucu yoğurt gibi fermente (mayalanan) süt ürünlerinin insan sağlığı üzerine olumlu etkide bulunduğu belirlenmiştir. Cacık veya ayran formunda da tüketmek daha fazla sıvı alımını sağlar. Özellikle ter ile kaybolan minerallerin başta sodyum olmak üzere yerine konmasında ayran ve cacık önemli yer tutar.
Yaz Meyveleri Her Derde DevaYaz meyvelerinin birçok hastalığa iyi geldiği gibi sağlıklı bir vücuda sahip olmada da büyük bir rol oynadığına değinen Dyt. Demet Sayar;yaz meyvelerinin faydaları” hakkında bilgi verdi.
Karpuz: Hem likopen, hem de vitamin ve mineral açısından zengin, antioksidan kapasitesi yüksek bir yaz meyvesidir.
Ayrıca içerisinde bulunan beta karoten ile birçok kanser türüne karşı koruyucudur.
İçerdiği yüksek potasyum kalp fonksiyonlarının ve kan basıncının düzenlenmesine yardımcı olur.
İyi bir lif kaynağı olduğundan bağırsak hareketlerini düzenler ve bağırsak kanserini önlemede rol oynar.
Karpuzun çekirdeklerinin de içinde bulunan Cucurbocitrin adlı madde, kan basıncını düşürmeye ve böbrek fonksiyonlarının düzenlenmesine yardımcı olur.
Kavun: Endişe ve uykusuzluğa iyi gelir.
Sinir sistemini dinlendirir, yatıştırıcı etkisi vardır.
Kabızlığı giderir aynı zamanda idrar sökücüdür.
Bağırsak ve cilt kanserine karşı Amerikan Kanser Topluluğu'nca tavsiye edilmiştir.
Erik: Yüksek antioksidan kapasitesi yanında detoks yapıcı gücüyle de önemli bir anti-aging besindir.
En çok tüketilen yaz meyvelerinden olan erik kalp çarpıntısını azaltır.
Bağırsakları yumuşatıcı bir etkiye sahiptir
İştah açar ve hazmı kolaylaştırır.
Diş temizliğine yardımcı olur.
Kayısı: Betakaroten, kanserin, özellikle akciğer kanserinin, kalp hastalıklarının ve kataraktın önlenmesine yardımcıdır.
İçerdiği kalsiyum ve magnezyum sayesinde kemik erimesinin önlenmesine faydalıdır.
Kan yapıcı, cildi ve saçı canlı tutma özelliği ile yaz mevsiminin vazgeçilmez meyvesidir.
Lifli bir meyve olduğundan bağırsakları korur.
Kansızlığa iyi gelir.
Sinirleri gevşetip uyku verir.
Şeftali: Kalp rahatsızlıkları ve kansere karşı vücudu korur.
Sindirim sistemini çalıştırır, hazmı kolaylaştır.
Böbreklerin ve safra kesesinin düzenli çalışmasını sağlar.
İdrar sökücüdür.
Çilek: Sigara dumanının etkilerini azaltır.
Kansere yakalanma riskini azaltır.
Mide ve bağırsak zayıflıklarını giderir.
Sakinleştirici etkisi vardır.
Safra kesesi hastalıklarına iyi gelir.
Yüksek ateşi düşürür.
Suyuyla gargara yapılırsa diş taşlarının oluşmasını engeller.
Cilde canlılık kazandırır.
Kiraz: İdrar söktürücü özelliğiyle böbreklerin dostudur.
Böbreklerin taş ve kum yapmasını önler ve varsa zamanla dökülmesine yardımcı olur.
Safra kesesi taşının dökülmesini sağlar.
Sindirim gücünü artırır.
Yapısındaki bol fosforuyla sinirleri kuvvetlendirerek sakinlik sağlar.
A vitamini kaynağı karoten içeren kiraz, aynı zamanda gözlerin dostudur.
İçerdiği antosiyanin maddesinden dolayı ağrıların dindirilmesine yardımcı olur.
Vişne: İçerdiği 'antosiyanin''den dolayı kas ağrılarını hafifletir.
Şeker oranı düşük olduğu için az kalori içerir.
Ateş düşürür, susuzluğu giderir.
İdrar söktürücü özelliği vardır.
Üzüm: Özellikle çok güçlü antioksidanlar olan oligomerikpoantosiyanidinlerin güvenilir kaynağıdır.
Üzümün kabuğu, içeriği ve çekirdeğinin ortalama 20 civarında değişik antioksidan madde ihtiva ettiği belirtilmektedir.
Böbreklerin çalışmasını uyarıp kalp atışını düzenler.
Karaciğeri temizler. Siyah üzüm kabukları ve çekirdekleriyle yenirse hücre yenileyicidir.
