TGC Bağımsız Gazetecilik Konferansı’nın Basın ve Düşünceyi İfade Özgürlüğü oturumunda Türkiye’nin de içinde olduğu dünya nüfusunun yüzde 44’ünün seçimli otoriter rejimlerle yönetildiğine dikkat çekildi.
TGC Bağımsız Gazetecilik Konferansı’nın Basın ve Düşünceyi İfade Özgürlüğü oturumunda Türkiye’nin de içinde olduğu dünya nüfusunun yüzde 44’ünün seçimli otoriter rejimlerle yönetildiğine dikkat çekildi. Toplantıda Siber Güvenlik Kanun Teklifinin yasalaşması durumunda basın özgürlüğü önündeki yeni engellerden biri haline geleceğine işaret edildi.
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 23 Ocak 2025 Perşembe günü Burhan Felek Toplantı Salonu’nda Gazeteci Olmak Gazeteci Kalmak etkinliklerinin 9’uncusunda Bağımsız Gazetecilik Konferansı düzenledi. Konferansın ilk oturumunda “Türkiye’de basın ve düşünceyi ifade özgürlüğü” alanında yaşanan sorunlar ele alındı.
TGC: Yapay zekâ gazeteciler için işsizlik tehdidi yaratıyor
TGC Bağımsız Gazetecilik Konferansı’nın ikinci oturumunda gazetecilikte dijital dönüşüm ele alındı. Toplantıda yapay zekânın sağladığı kolaylıkların yanı sıra muhabirler açısından işsizlik tehdidi yarattığına, telif hakları ve etik açıdan da sorunlara neden olabileceğine vurgu yapıldı.
İstanbul- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 23 Ocak 2025 Perşembe günü Burhan Felek Toplantı Salonu’nda Gazeteci Olmak Gazeteci Kalmak etkinliklerinin 9’uncusunda Bağımsız Gazetecilik Konferansı düzenledi.
Gazetecilikteki dijital dönüşüm konulu ikinci oturumun moderatörlüğünü TGC Yönetim Kurulu üyesi Göksel Göksu üstlendi. Yeni gazetecilik ve yapay zekâdaki gelişmeleri Prof. Dr. Süleyman İrvan (Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi) değerlendirdi. Haberin değişen dinamiğini Hakan Güldağ (Avrupa Ekonomi Basını Federasyonu İcra Kurulu Üyesi) ve Google Haber İnisiyatifini ise Chantal Ferraro (Google Haberleri Orta Doğu ve Afrika Lideri) anlattı.
DİJİTAL ÇAĞDA GERÇEĞE ULAŞMAKTA ZORLANIYORUZ
Oturumun moderatörü TGC Yönetim Kurulu üyesi Göksel Göksu, “Bilgisayar önünde kuyruk beklerken haber yazdığımız dönemlerden, yolda giderken, cep telefonlarından haber yazıp, görüntü gönderdiğimiz bir dünyaya evrildik. Bu yeni dünyayı yönetmek için verilen eğitimler büyük önem taşıyor. Bilgiyi doğru aktarmak için gerekli” diye konuştu. Bolu’daki yangın faciasının nedeniyle ilgili verilen iki ayrı raporu örnek veren Göksel Göksu sözlerine şöyle devam etti:
“Habercilerin önüne otelin neden yandığını ortaya koyan iki ayrı kurumdan, iki rapor geldi. İktidara yakın medya elindeki bir raporla ‘O suçlu’ derken, diğer taraf da elindeki raporla ‘Hayır biz değil, o suçlu’ diyor. Dijital çağda gerçeğe ulaşmakta zorlanıyoruz. Doğruyu anlatacak kişileri bulmakta bile zorlandığımız bir süreçten geçiyoruz. Bu yüzden TGC olarak gazetecileri bilgilendiren toplantılar yapıyoruz.”
YAPAY ZEKÂ TELİF HAKLARI VE ETİK AÇIDAN SORUNLAR YARATABİLİR
Konferansta yeni gazetecilik ve yapay zekâdaki gelişmeleri Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman İrvan anlattı. Süleyman İrvan yapay zekânın gazeteciler için bir araç olması gerektiğine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Yapay zekâ aylık olarak binlerce haber yazabiliyor. Aynı işi yapacak gazetecilere ödenmesi gerekenden çok daha düşük bir maliyet gerektiriyor. Haber kuruluşları açısından son derece ekonomik. Ancak, muhabirlerin işsizlik tehdidiyle karşı karşıya kalmalarına neden oluyor. Yapay zekâ, okuyucuların haber tüketim davranışlarından yola çıkarak onların okumayı tercih ettikleri haber türlerini, ‘kişiselleştirilmiş içerik’ şeklinde sunabiliyor. Peki, zayıf yanları nedir? Beslendiği bilgi kaynaklarıyla sınırlı bir habercilik yapabiliyor. Haberlerde dengesizlik sorunu yaratıyor. Etik ilkelere göre karar verebilme yetenekleri zayıf. Etik ihlâllere yol açabiliyor. Bilgi uydurabiliyor. Eğer editöryal bir denetimden geçmezse sorunlu haberler paylaşabilir. Fırsatlar neler? Araştırmacı gazeteciler için iyi bir yardımcı olabilir. Örneğin Boston Globe gazetesi Google tarafından gazeteciler için geliştirilen Pinpoint (Nokta Atışı diyelim) isimli bir programdan yararlanarak ABD’de trafik kazalarıyla ilgili binlerce belgeyi analiz etmiş ve yaptığı haberlerle 2021 yılında Pulitzer ödülü kazanmıştı. Yapay zekâ programlarıyla haber teyidi yapılabiliyor, özellikle görsellerin özgün olup olmadığını tespit etmek mümkün. Haberleri farklı dillerde paylaşma imkânı sağlıyor. Basın toplantılarında, röportajlarda konuşmaları hızlı deşifre imkânı sağlıyor. Tehditlere gelirsek. Yapay zekâ tarafından verilere dayanarak haber metinleri oluşturma sürecinde birtakım veriler, teknik hatalardan dolayı eksik veya hatalı bir şekilde sunulabilir. Yapay zekânın özellikle haber ajanslarından aldığı haberleri yeniden yazması durumunda telif sorunu nasıl çözülecek veya yapay zekâ tarafından üretilmiş bir görselin telif hakkı olacak mı, olacaksa kimde olacak gibi sorular ortada duruyor.”
2024 YILINDA 1200 GAZETECİYE EĞİTİM VERDİK
Google Haberleri Orta Doğu ve Afrika Lideri Chantal Ferraro konferansta yaptıkları eğitim programlarının içeriğiyle ilgili bilgi verdi. 2024 yılı içerisinde 21 kentte 1200 gazeteciye bu eğitimi verdiklerini belirten Chantal Ferraro şunları söyledi:
“Küresel olarak baktığımızda 2018 yılından bu yana 650.000 gazeteciye bu eğitim verildi. Bu eğitimleri 120 farklı ülkede dünya çapında 7000 farklı haber ortağı ile gerçekleştirdik. Google olarak sadece ulusal gazetecileri desteklemekle kalmıyoruz. Yerel gazetecilerin de desteklenmesinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Google araçlarının etkin kullanımını, yanlış bilgiyle mücadele tekniklerini, yeni hikâye anlatım biçimlerini, veri doğruluğu ve analizini anlatıyoruz. Bağımsız gazetecilere dijital güvenlik konusunda bilgilendirme yapıyoruz. Hesaplarını dijital platformlarda nasıl güvenli bir biçimde tutabileceklerini, iki faktörlü doğrulamanın neden önemli olduğunu anlatıyoruz. Gazetecilerin kendi gelir akışlarını çeşitlendirmelerini desteklemeye çalışıyoruz.”
GAZETECİLİK DİJİTALLEŞSE DE EN TEMEL SORUN GÜVENİLİRLİK OLACAK
Avrupa Ekonomi Basını Federasyonu İcra Kurulu Üyesi Hakan Güldağ ise toplantıda haberin değişen dinamiği konusunu değerlendirdi. Gazetecilik alanında yaşanan sorunların dün de yaşandığına dikkat çeken Hakan Güldağ, “Geleneksel gazetecilikle, dijital gazetecilik arasında büyük fark olsa da temel sorun yine güvenilirlik olacak. Gazetecilik dijitalleşse de haberin doğruluğunu teyit etmek en önemli disiplindir. Bu görev dijital dönüşüm döneminde de hiç ihmal edilmemelidir” dedi. Güldağ sözlerini şöyle sürdürdü:
“Gazeteciliğin dijitalleşmesi sürecinde yapay zekânın getirdiği olanaklar önemli. Biz kendi gazetemizin bünyesinde çıkardığımız dergilerin kapaklarını yaparken yapay zekâdan yararlanıyoruz. Ancak dijital gazetecilik sürecinde de rehavete kapılmaz, umutsuzluğa düşmezsek bir şekilde kendi gücünü de kontrol eden, dengeli iletişim ağları oluşturabiliriz. Doğru haberciliğe her zaman ihtiyaç olacak. Bunu yapabilirsek gazetecilik de yine tahtında oturur diye düşünüyorum.”
Bağımsız Gazetecilik Konferansı’nın beş oturumunun haber bültenlerine linklerden ulaşabilirsiniz. Oturum1: Basın özgürlüğü alanındaki gerileme sürüyor.
https://tgc.org.tr/aciklamalar/4814
Oturum2: Yapay zekâ gazeteciler için işsizlik tehdidi yaratıyor.
https://tgc.org.tr/18-slider/4815
Oturum3: Dijital platformlara bağımlılık gazeteciliğe zarar veriyor.
https://tgc.org.tr/18-slider/4816
Oturum4: Uzman gazetecilerin sayısının artması gerekiyor.
https://tgc.org.tr/18-slider/4818
Oturum5: Gündem: Gazetecilikte örgütlenme ve dayanışma
https://tgc.org.tr/18-slider/4817
