TMMOB, kent sorunlarına sahip çıkıyor

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) İnşaat Mühendisleri Odası (İMO), Şehir Plancıları Odası (ŞPO) ve Mimarlar Odası Adana Şubeleri, “Adana’da Planlama Süreci ve Kentleşme” konulu panel düzenledi. Eczacılar Odası Toplantı Salonu’ndaki panele yoğun ilgi gösterildi.

TMMOB’NİN BÜTÇELERİNE EL KONULDU
Panelin açılış konuşmasını yapan Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Bekir Kamışlı, imar, plan ve yönetmelik sorunu yaşayan Adana’nın yüzde 70’e yakın bölümünde imar sorunu bulunduğunu kaydetti. Kamışlı, “Kentimizde imar ve plan sorunları nedeniyle inşaat aşamasında büyük sıkıntılar çekiliyor” dedi. TMMOB’nin son dönemlerde bitirilmeye çalışıldığını da savunan Kamışlı, “Torba yasayla bütçelerimiz büyük oranda düştü. Ancak biz kentlerimiz için mücadeleye devam edeceğiz” diye konuştu.

SEYHAN’I YENİLEYECEĞİZ
Panele katılan Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar da odaların halkın nabzını tutmaya devam ettiğini ve seçim öncesinde söz verdiği gibi belediye başkanlığı süresince odalarla işbirliği halinde olacağını kaydetti. TMMOB Adana İKK’nın hazırladığı ‘Adana Kent Sorunları Raporu’nu örnek göstererek odaların kentin yönetimine dair çözüm önerileri de sunduğunu belirten Karalar, “Belediyeyi sizlerle birlikte yöneteceğiz. 5 yıllık stratejik planımızı oda temsilcileriyle birlikte hazırlayacağız. Kadrolaşmayı da odalarımızla birlikte yapmaktan onur duyuyorum” diye konuştu.
Türkiye’de imar açısından en problemli ilçenin Seyhan olduğuna işaret eden Karalar, “Türkiye’de en fazla imar plan iptali olan ilçe de Seyhan’dır. Seyhan’ın yüzde 80’i çarpık ve kötü bir yapılaşmadan oluşmaktadır. Seyhan’ı yenilememiz gerekiyor. 5 Ocak Stadyumu’nun AVM olmasına karşı çıkıyoruz. Meclisimiz stadın yeşil alan kalması için oybirliğiyle karar aldı. Aynı şekilde Çamlık’ın da yok edilmesine karşıyız. Zaten yeşili az olan bir kentte daha fazla yeşilin yok edilmesine seyirci kalamayız” diye konuştu.

ADANA’NIN GELİRLERİ İPOTEK ALTINDA
CHP Adana Milletvekili Ali Demirçalı ise Adana’nın 25-30 yıldan bu yana çok kötü yönetildiğini savundu. Kentin belediye başkanları eliyle betonlaştırıldığını vurgulayan Demirçalı, “Adana’nın kimlik problemi var. Kentteki tüm sorumluların, belediye başkanlarının, milletvekillerinin birlikte hareket etmesi gerekiyor. Adana’nın yaşanabilir bir kent olması için uğraş vermeliyiz. Yaşlılar, engelliler, gençler için tercih edilmesi gereken bir kent olmalıyız. Adana’da ulaşım problemi var. Düzensiz yapılaşma ve düzensiz yoğunluk hakim. Kentimiz kendi ayakları üstünde durabilmeli. Kentin gelirleri 2023 yılına kadar metrodan dolayı ipotek altında. Metro belasından Adana’yı kurtarmalıyız. Tüm milletvekilleri ile birlikte hareket ederek Ulaştırma Bakanı veya gerekirse Başbakan’la görüşüp bu işi çözmeliyiz” dedi.
Demirçalı, Seyhan’da 2 bin 500 çıkmaz sokağın bulunduğunu hatırlatarak, Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar’ın bu sayıyı aşağı çekeceğine, kişi başına düşen yeşil alan miktarını artıracağına inandığını belirtti.

TEMEL SORUN KAÇAK VE SAĞLIKSIZ YAPILAŞMA
Konuşmaların ardından Oturum Başkanlığını İMO Adana Şube Başkanı Nazım Biçer’in yaptığı panele geçildi. Nazım Biçer, Adana’nın hızlı nüfus artışı ve göçlerin planlı yönetilememesinin, yanlış yatırımların, ulaşım ve kentleşme politikalarındaki plansızlığın, işsizlik ve yoksulluğun neden olduğu sorunlarla yaşayan, gitgide kimliksizleşen,  doğal, kültürel ve tarihi değerleri zedelenen bir kent haline dönüştüğünü kaydetti.
Kentin önemli ölçüde göç aldığını, hızla artan nüfusu yerleşim, barınma, ulaşım ve trafik sorununu da beraberinde getirdiğini söyleyen Biçer, “Kuzey Adana olarak bilinen bölge oluşmuş, bu bölge nüfus yoğun hale gelmiştir.  Kaçak ve sağlıksız yapılaşma, çarpık kentleşme temel sorun haline gelmiştir. Kentsel genişleme master planına uygun yönlendirilmemiş, imarlı arsa üretimi gerçekleştirilmemiş, rant beklentisi arsa üretiminin ve yapı üretim sürecinin tek belirleyicisi olmuş, altyapı çalışmaları, kent içi ulaşım yatırımları uzun vadeli plan dahilinde değil, lokal ve günü kurtarmak amaçlı gerçekleştirilmiş ve ne yazık ki sonuçta karşımıza bugünkü tablo çıkmıştır” dedi.

ADANA ŞANSSIZ BİR KENT

Panelde ilk sözü alan TMMOB Yüksek Onur Kurulu Üyesi Erkan Karakaya, “Adana’da Kentleşme ve Belediyenin Rolü” konulu sunumunda Adana'nın şanssız bir il olduğunu söyledi. Türkiye’nin 5. büyük ili olmasına rağmen gerek kamu yatırımları gerekse de sosyal, kültürel yatırımlar adına kente son 20 yıldır doğru düzgün ciddi bir yatırım yapılmadığını vurgulayan Karakaya, “Adana'nın 2011 yılı yaşanabilir kentler sıralaması araştırmasında 13. sıradan 55. sıraya gerilediğini ve yine kalkınma bakanlığının 2011 yılında yayınladığı illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasına göre de daha önce 9. sırada olan Adana bu defada 16. sıraya gerilediği resmi sonuçlarda açıkça görülmektedir. Bu sonuçlara bakıldığında mevcut iktidar Adana'yı adeta gözden çıkartmıştır.  Bu da kentte yaşayan insanların sayısının artmasıyla hizmet alanlarının aynı kalması neticesinde sosyal refah düzeyinde ciddi bir gerileme yaratmıştır. Adana'da son 20 yılda görev yapmış belediye başkanlarının ufkunun darlığı ve şahsi çıkar kaygılarının ön planda tutulmuş olması, kentin en büyük sıkıntısı olmuştur. Belediyeler kente bilimsel yaklaşmak yerine popülist yardımlarda bulunarak, toplumu dilenci gören bir anlayışla bakmışlar. Günlük yardımlar yerine güçlü toplum yaratacak önlemleri almayı kısa vadeli politik yaklaşımlarının önünde engel olarak görmüşler. Kentin topraklarını kişisel rantın yaratılmasında araç olarak değerlendirmişler. Ve bu anlayışın neticesinde de kentin sağlıklı gelişimi engellenmiş, çağdaş yaşam alanları yaratılamamıştır” diye konuştu.

KENT HUKUKU DÜZENLEMESİ YOK

Adana Barosu İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Av. Mustafa Çinkılıç ise ‘Kentleşmenin Hukuksal Boyutu’ başlıklı sunum gerçekleştirdi. Av. Çinkılıç,  şunları söyledi:

“Kentleşmenin hukuksal boyutları yerine aslında “kentleşmemenin”  “kentleşememenin”  hukuksal boyutlarından bahsetmek gerekecek.  Zira kentte yaşayan bireylerin kentli olmaktan kaynaklanan haklarını güvence altın alan, bireylerin ortak yaşam alanları olan kente karşı işlenen suçları cezalandıran bir “kent hukuku” düzenlemesi bulunmamaktadır. Yasalarda imar düzenlemeleriyle ilgili, çevre haklarıyla ilgili, ulaşımla ilgili, karayolları ile ilgili düzenlemeler bulunmasına rağmen kent hukuku bütünlüğü içinde değil, çevre hassasiyeti, imar hukuku, mülkiyet hukuku olarak genel hukuk içerisinde yer alıyor. Ülkemizde çocuk mahkemeleri, tüketici hakları ile ilgili düzenlemeler var ancak kente ve kentliye karşı işlenen suç ve ihlaller ile ilgili bir ihtisas mahkemesi yok. Bu da kent ve kentliye karşı işlenmiş suçlarla ilgili yargı yaklaşımı yetersiz kılıyor.  İmar usulsüzlüklerini yapan, zor da olsa alınmış lehe mahkeme kararlarını uygulamayan kişi ve kurumlar bir ceza görmüyor, bu da benzer usulsüzlüklerin yapılmasını ve yaygınlaşmasını cazip hale getiriyor.”

Av. Çinkılıç, Adana’da var olan usulsüz yapılaşmaya da birçok örnek gösterdi.

PLANLAMA REVİZE EDİLMELİ

‘Adana’da Planlama Süreci’ konulu sunumunu gerçekleştiren ŞPO Adana Şube Başkanı Gülcan Keskin,  Adana kentinin planlama tarihini özetleyerek, dünyadan ve Türkiye'den karşılaştırmalı görsellerle,  planlama türleri, kademelenmesi ve ilişkilerini de irdeleyerek Adana kentine yönelik tamamlanan ve devam eden planlama çalışmalarındaki, tutarsızlık, eksiklik ve mahkeme işlem iptallerinden söz etti. Keskin çözüm olarak “Üst ölçekli planlardan alt ölçekli planlara inildikçe planların birbirleri ile ve kendi içlerinde tutarlı olması, birbirlerini tamamlayacak şekilde ve bütünleşik olarak, kademelenme ve ölçeğine uygun çizim tekniği ile hazırlanması ve kentsel alan standartlarını karşılaması, kentin çağdaş ve yaşanabilir bir yerleşim olabilmesi ve kentteki imar sorunlarının giderilmesi açılarından büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede Adana Kenti için bütünleşik, uyumlu ve kademelenmeli planlama anlayışı öncelik kazanmalı, bu ilkeler doğrultusunda planlama çalışmaları kısa ve verimli çözümlerle revize edilmelidir. Böylelikle Adana’da imar sorunu ve inşaat sektörü tıkanıklığının önüne geçilecektir” dedi.

Panele TMMOB’ye bağlı oda başkanları, CHP Kadın Kolları Başkanı Av. Rukiye Çinkılıç, CHP Çukurova İlçe Başkanı Haşmet Biçer, belediye meclis üyeleri, belediye başkan yardımcıları ve çok sayıda davetli katıldı.