VARLIK BARIŞI İLE KARA PARA AKLAMA ARASINDA İLİŞKİ VAR MI?

AKP iktidarı döneminde sık sık ‘’varlık barışı’’ düzenlemesiyapıyor. Düzenlemelerin özü hep aynı. Son olarak; ‘’Gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılması, yurt içinde bulunan ancak gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet, diğer sermaye piyasası araçları ve taşınmazların vergi dairesine bildirilerek, kanuni defter kayıtlarına alınmasını’’ öngöre Yasal düzenleme 2020 yılında 7256 sayılı Yasa ile yapıldı.
CUMHURİYET’TEN GÜNÜMÜZE
Türkiye Cumhuriyeti ilk vergi affını 17.05.1924 yılında Cumhuriyet’in kurulduğu 7 ay sonra çıkarıyor. Günümüze kadar yasal düzenleme, kanun kuvvetinde kararname, tecil ve taksitlendirme gibi yollarla 40’ı aşkın vergi kolaylığı, vergi affı ne derseniz deyin düzenlemesi yapılmıştır. Bu 40’ı aşkın düzenlemenin 13 tanesi 19 yıllık AKP döneminde yapıldı. Bu 13 yapılandırmanın 7’si ise varlık barışı kapsamlı!Diğer Cumhuriyet Hükümetlerinin 78 yıllık döneminde ise 27 düzenleme yapılmış ve kara para aklanmaya yönelik hiçbir düzenleme bulunmuyor.
VERGİ AFI VE BENZERİ DÜZENLEMELERİNNİN MÜKELLEF VE DEVLET AÇISINDAN ÖNEMİ
Vergi aflarının kamu vicdanında ekonomik zorlukları gidermede sağladığı yarar bakımından bir meşru tarafı olabilir. Bu af ve kolaylıklar hem Devletin kamu açıklarını gidermede sağladığı yarar ve hem de mükelleflerin ekonomik sıkıntı yaşadığı dönemlerde düzenleyici bir tarafı vardır.
Ama vergi barışı adı altında kayıt dışı bırakılan, hatta suç kaynaklı kara paranın aklanması yoluna giden düzenlemelerin bir meşruiyeti olamaz. Kamu vicdanında hiçbir yararı bulmayan ‘’vergi barışı’’ adı altında çıkartılan;‘’nerden bulursan bul yeter ki para getir’’ gibi ekonomiye, ahlaka ve milli ekonomiye de bir yararı olmayan adı ‘’barış’’ olan aslında halk kadında bir karşılığı bulunmayan düzenlemeler yapılmamalıdır.
Kaynağı elli olmayan, terör mü, uyuşturucu mu, kumar mı, rüşvet mi? Adına ne derseniz deyin yasal ve ahlaki olmayan gayrimeşru kazançlar ‘’vergi barışı’’ adı altında meşrulaştırılmasının yarattığı ekonomik kargaşa Ülkemizi içte ve dışta zor durumda bıraktığını havada uçuşan videolarda da görmekteyiz!
Gayrimeşru kazançların paylaşımında çıkan anlaşmazlıkların Devleti getirdiği aşamayı gün be gün hayretler içinde izlemekteyiz!
Hazin olanın mahkeme kararı ile organize suç örgütü olduğu kesinleşen bir kişinin neredeyse halk için umut olmasıdır!
KONUYA BİR ESPİRİ İLE BAŞLAYALIM

4 Mayıs 2019 tarihinde Gerçek Gündem Gazetesine yazdığım bir yazı ile başlayayım: ‘’ Varlıklı insanların köpeklerini gezdirerek para kazanma bir meslek yapılmaya başlandı. Bu mesleği yapanlardan bir yurttaş Maliye’ye başvurarak ‘’ köpek gezdirme işinden para kazanıyorum vergi verecek miyim?’’
Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Vergisi Kanunu hükümler uyarınca köpek gezdiren yurttaşımıza aşağıdaki resmi özelge ile cevap veriyor!
‘’ Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine bağlı olmadan, herhangi bir işyeri açmaksızın sadece köpekleri sokakta gezdirme faaliyetiniz dolayısıyla elde ettiğiniz gelir nedeniyle esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.’’Yani ‘’vergiden muafsınız’’ diyor.
Sonra devam ediyor: ‘’Ancak, herhangi bir internet sitesine üye olarak faaliyette bulunmanız veya tüketiciler ile hizmet sunanları buluşturan organizasyonlar vasıtasıyla doğrudan veya dolaylı olarak ve devamlılık arz edecek şekilde faaliyette bulunmanız halinde esnaf muaflığından faydalanamayacağınızdan durumunuza uygun olarak, gelir vergisi mükellefiyeti tesis edileceği veya Gelir Vergisi Kanununun ücret gelirinin vergilendirilmesine ilişkin hükümlere göre vergilendirileceğiniz tabiidir.’’( Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 26.02.2016 tarih ve 38418978-120[9-15/27]-8343 özelgesi).
VERGİ BARIŞI 2021 SONUNA UZATILDI
‘Varlık Barışı’ başvuru süresi 29 Haziran tarihli ResmîGazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile 6 ay uzamış oldu.Ne yazık ki, yasal düzenlemelere, ucu açık süre uzatmalara, bildirimde bulunanların bildirdikleri varlıkları için bir kuruş bile vergi vermemelerine rağmen yine de varlıklarını getirmiyorlar.Bilindiği gibi önceki vergi barışı düzenlemelerinde bildirilen varlık üzerinden ilk önceleri %2, daha sonraki düzenlemelerde ise % 1 vergi alınmaktaydı. Son düzenlemede vergi alınmamasına rağmen bildirimin aşağıya düştüğü görülmektedir.
Bloomberg’in 30 Haziran 2021 tarihli sayısında; 2008 yılı için 47.3, 2010 yılı için 47.3, 2013 yılı için 69, 2018 yılı için 16 ve 2019 yılı için ise 17 milyar TL bildirimde bulunulmuş. Giderek bildirimde bulunmaya tenezzül bile etmiyorlar!
İlginç değil mi? Yasadışı yollardan elde ettiği kazancının vergisini vermemek için vergi cenneti adalarında off-shore şirket kuran, paralarını buralara yatırıp faiz alıp vergi kaçıranlarınaksine köpek gezdirme işinden elde ettiği kazanç veya ücreti için vergi vermek için Maliye’ye başvuruyor!

Sabri Arpaç
sabriarpacymm@gmail.com