YEME DAVRANIŞI DUYUSAL OLARAK DA TETİKLENEBİLİYOR!
Güzel görünen yiyeceklere karşı koyamıyorsanız, sebebi hedonik açlık olabilir. Obezite görülme sıklığının her geçen gün arttığını belirten uzmanlar, fizyolojik ve psikolojik sebeplerin etkili olduğunu söylüyor.
Beslenme isteğinin açlık olmadan psikolojik bir dürtü olarak da ortaya çıkabildiğine dikkat çeken Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Aç olmamanıza rağmen, karşınıza çıkan güzel görüntülü, güzel kokulu olan bir besine karşı aşırı bir tüketme isteği duyuyorsanız bunun sebebi hedonik açlık olabilir.” dedi. Yiğit ayrıca hedonik açlığın, beynin ödül sisteminin lezzet ve haz alma süreçleri ile ilişkili olduğunu dile getirerek hedonik açlık sonucu kişilerin, yüksek yağlı ve şekerli yiyeceklere daha sık yöneldiğini vurguladı ve hedonik açlıkla nasıl baş edileceğine dair ip uçları paylaştı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, duyusal olarak yeme davranışını tetikleyebilen hedonik açlık hakkında bilgi verdi.
Hedonik açlık, duygusal açlıktan farklı olarak duyularla ilgili
Son yıllarda obezite görülme sıklığının artması ile birlikte obeziteye sebep olan ‘aşırı yemek yeme’ davranışının daha çok araştırıldığını ifade eden Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Obezitenin sebepleri arasında fizyolojik birçok sebep bulunurken, bunları tetikleyen psikolojik etmenlerin de olduğu görülüyor.” dedi.
Beslenme isteğinin açlık olmadan psikolojik bir dürtü olarak da ortaya çıkabildiğine dikkat çeken Yiğit, “Aç olmamanıza rağmen, karşınıza çıkan güzel görüntülü, güzel kokulu olan bir besine karşı aşırı bir tüketme isteği duyuyorsanız bunun sebebi hedonik açlık olabilir. Hedonik açlık duygularla, günlük stres durumu ile ilişkilidir. Duygusal açlıktan farklı olarak hedonik açlık, kokusu, görüntüsü yani duyusal olarak bize hoş görünen bir besini tüketme isteğimizi kapsar.” açıklamasını yaptı.
Yağlı ve şekerli yiyecek tüketimini artırıyor…
Hedonik açlığın, beynin ödül sisteminin lezzet ve haz alma süreçleri ile ilişkili olduğunu dile getiren Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Hedonik açlık sonucu kişiler, yüksek yağlı ve şekerli yiyeceklere daha sık yönelir. Örneğin bir pastanenin önünden geçerken burnunuza gelen sıcak poğaça kokusu sizin yeme arzunuzu tetikler, haz alma isteğinizi arttırır.” dedi.
Hedonik açlık sonucu lezzetli besinlerin sık sık ve fazla miktarlarda tüketilmesinin yeme bağımlılığı, obezite, hipertansiyon, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması, uyku apnesi gibi birçok hastalığa da sebep olabildiğine vurgu yapan Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, yapılan klinik çalışmalarda hedonik açlığın, tıkanırcasına yeme sendromu gibi yeme bozukluklarına da sebep olabileceğinin bildirildiğini söyledi.
Hedonik açlık ile nasıl baş edilebilir?
Hedonik açlık ile nasıl baş edileceğine değinen Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Öncelikle fizyolojik olarak vücudunuzu sağlıklı besinler ile doyurmanız gerekir. Yediğiniz yemeğin görüntüsünü iyileştirmek, tabaklarınızı yeşil sebze ve meyvelerle süslemek, yemeklerinizi az miktarda baharatlar kullanarak zenginleştirmek duyusal olarak da doymanıza, yani yediğiniz yemekten haz almanıza katkı sağlar.” dedi.
Muz, kivi, ananas, yaban mersini, ahududu gibi serotonin yani mutluluk hormonunu arttıran besinlere yönelmenin de hedonik açlıkla baş etmede etkili bir yöntem olabileceğini aktaran Yiğit, sözlerini şöyle tamamladı:
“Yağsız protein kaynaklarını da beslenmenize ekleyin. Yeterli miktarda su tüketmek, günlük olarak hafif tempolu açık hava yürüyüşleri veya evde yapabileceğiniz basit adım egzersizleri de beyninizin haz bölgesini uyaracak, hedonik açlığınızı kontrol etmenize katkı sağlar. Hedonik açlığınızı tetikleyen özellikle iştah açıcı tatlı ve yemek görüntülerinin bolca olduğu sosyal mecralardan uzaklaşmakta yani ekran süresini azaltmakta da fayda var. Besin endüstrisinin, pazarlama stratejilerinin oldukça güçlü olduğu bu yüzyılda duyusal uyaranlarımızı kontrol etmekte zorlansak da ruhumuzu doyuran aktivitelere yönelmek yaşam kalitemizi arttıracak ve sağlığımıza iyi gelecektir.