2024 yılı can yakacak vergileri de belli oldu. Gelir üzerinden, servet üzerinden, harcama ve hizmet alımlarından ödeyeceğimiz vergiler yeniden değerleme oranı ile yeniden belirlendi. Yasalaşan torba Kanunla da yeni düzenlemelerle gelecek vergiler yükleri de cabası…

YENİDEN DEĞERLEMEYE GÖRE YENİ VERGİLER

Her yıl Ekim Ayında yayınlanan yeniden değerleme oranı bu yıl yüzde 58,46 olarak açıklandı. Çalışanlara;

• İşyeri ve eklentileri dışında günlük yemek bedeli verilmediği durumlarda ödenen yemek bedelinin 170 TL’si,


• Servis hizmeti verilmediği durumda ödenecek 88 TL’si

Vergiden istisnadır. Yemek bedelinin nakit, yemek kartı şeklinde, yol giderinin toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması istisnanın uygulanmasına engel değildir.

Gelir Vergisi Tarifesi Dilimleri yükseltildi; Gelir vergisi tarifesindeki gelir dilimleri yeniden değerleme oranında mükellefler lehine artırılmaktadır. Biri ücretliler lehine, diğeri de ücret dışı gelirlere uygulanmak üzere iki ayrı tarife bulunmaktadır. Geçen yılın dilimlerine yeniden değerleme oranına göre artırılmaktadır.

Konut kira geliri elde eden gerçek kişilerin 2023 Yılında uygulanan 21.000 TL istisnası 2024 yılında 33.000 TL’ye yükseltilmektedir. Ticari, zirai ve mesleki kazancını beyan etmek zorunda olan gerçek kişiler bu istisnadan yararlanamamaktadır.

2024 Yılında Engellilerin gelirlerine aylık uygulanacak istisna tutarı;  1’nci derece engelliler için 6.900 TL, 2’nci derece engelliler için, 4.000 TL, 3’ncü derece engelliler için, 1.700 TL olacaktır.

İktidar 2006 yılından beri temettü gelirleri yani şirket ortaklarına ödenen kar payları, iş yeri kira gelirleri veya birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirleri ile bazı faiz gelirlerini düşük oranda vergi kesintisine tabi tutarak bir de bu gelirleri beyan dışı bırakarak vergi avantajı sağlamaktadır. Ekran karşısında da faize karşı olduğunu söylemektedir. Bu amaçla vergi kesintisine tabi menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının beyanında kullanılan beyan edilmeme sınırı da 2023 için 150 Bin TL’den 2024 gelirleri için 230 Bin TL’ye yükseltilmektedir. Herhangi bir vergi kesintisi veya istisna uygulamasına tabi olmayan gayrimenkul ve menkul sermaye iratlarında (yurtdışı banka faiz geliri gibi) ise beyan sınırı 2024’te 13 Bin TL’ye yükseltilmektedir.

Vergilendirilmeyecek Gayrimenkul Değer Artış Kazançları da vergi dışı bırakılmaktadır. Ticari faaliyet kapsamında yapılan satışlar hariç olmak üzere, en az 5 yıl süreyle elde tutulduktan sonra satılan gayrimenkullerden sağlanan kazançtan gelir vergisi alınmıyor. 5 yıllık süre dolmadan satılan gayrimenkullerin 87 Bin lirayı aşan kısmı vergilendirilecektir.

Günlük alış-verişlerde en çok kullanılan fatura ve fatura yerine geçen halk arasında yazar kasa fişi yani ödeme kaydedici cihaz fişleri olarak bilinen belgelerde 2023 yılında 4 bin 400 TL olan fatura düzenleme sınırı ve doğrudan gider yazılma sınırı 2024 yılında 6 bin 900 TL’ye yükseltilmektedir.

Uyumlu Mükellef İndirimi; 2017 Yılından beri uygulanan Gelir Vergisi Kanunu'nun mükerrer 121’nci maddesinde yapılan düzenlemeyle, vergiye uyumlu mükelleflere, beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5'i kadar bir tutarı ödenecek vergiden indirilmesi olanağı getirildi. Bu düzenlemeden; ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükellefleri yaralanmaktadırlar. Beyannamelerini zamanında veren, vergi borcu olmayan, önceki yıllara ilişkin haklarında vergi incelemesi sonucu kesinleşmiş tarhiyatlar sonucu kesinleşmiş vergi ve cezası bulunmayanlar yararlandırılmaktadır. Vergi indiriminin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile önceki dört takvim yılında Vergi Usul Kanununun 359’ncu maddesinde sayılan fiillerin işlenmemiş olması halinde bu mükelleflerin tahakkuk ettirilen vergilerinin yüzde 5 silinmektedir.

Bu indirimden finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları sahipleri yararlandırılmıyor. İndirim için bir de üst sınır belirlenmiş olup, 2023 yılı için 4 milyon 400 bin lira olarak uygulanan limit 2024 için 6 milyon 900 Bin TL olarak uygulanacaktır.

Fatura ve amortisman sınırı; 2023 yılında 4 bin 400 lira olarak uygulanan fatura düzenleme sınırı ve doğrudan gider yazılabilecek demirbaşlara ait sınır, 2024 yılında 6 bin 900 lira olarak uygulanacak.

Sadece bunlar değil tabii ki. Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları, çeşitli istisna ve indirim tutarları, bilanço usulüne göre defter tutma hadleri, maktu (tutar olarak ) olarak alınan damga vergisi ve harçlar ile MTV gibi birçok tutar 2024 yılında yüzde 58,46 oranında, emlak vergileri ise yeniden değerleme oranının yarısı kadar (Yüzde 29,23) artırılarak uygulanacak. Ancak yasanın vermiş olduğu yetkiler çerçevesinde bu oranlar yerine Cumhurbaşkanınca farklı oranlar belirlenebileceğini de tekrar hatırlatmakta fayda görüyoruz.

Oto Kiralama Giderlerine Kısıtlama

2020 yılından itibaren geçerli olmak üzere, ticari işletmeler ve serbest meslek erbabı tarafından kullanılan binek otomobillere ilişkin giderlere bazı sınırlamalar getirilmişti.

Bunlardan ilki kiralanan binek otomobillerinin her birine ait aylık kira bedelinin 2023 yılı için 17 bin lira olan sınır 2024 yılı için 26 bin liraya yükseltilmektedir. Yani ayda 30 bin liraya bir araç kiraladıysanız 26 lirasını gider yazabilecek 4 bin lirasını ise gider yazamayacaksınız.

Binek Oto Giderlerine Kısıtlama

Ticari işletmeler ile serbest meslek kazancı elde edilen serbest meslek erbapları tarafından kullanılan binek otomobilleri gider ve amortismanlarının tamamı gider yazılamıyor.

İlk defa satın alınıp işletme kayıtlarına alınan binek otomobillerinin çıplak bedeli yani     özel tüketim ve katma değer vergileri hariç ilk alış bedeli 2023 yılı için 500 Bin lira olan bedel 2024 yılı için 790.000 TL’ye yükseltilmektedir. Gider yazılabilecek katma değer ve özel tüketim vergisi toplam ise 2023 yılı için 400 Bin lira olarak uygulanan bedel kısmı 690 Bin TL’ye yükseltilmektedir. İkinci el olarak alınan yani özel tüketim ve katma değer vergisi eklenmiş olanlar ise 2023 yılında 950 Bin lira olarak uygulanan miktar da 2024 yılı için 1 Milyon 500 TL olarak uygulanacaktır.

Ayrıca binek otomobillere ilişkin yakıt, tamir, bakım, otopark, otoyol, köprü, sigorta gibi giderlerin de en fazla yüzde 70’i kazançtan düşülebiliyor. Faaliyetleri binek otomobilleri kiralamak veya çeşitli şekillerde işletmek olan firmaların, bu amaçla kullandıkları binek otomobilleri için bu sınırlamalar geçerli değil.

FAİZCİLER DE VERGİ VERMİYOR!

AKP İktidarı 2006’dan beri faiz ve benzeri menkul kıymetlerden vergi almıyor. Repo, mevduat faizlerinden, katılma bankalarınca ödenen kar payları yani faizlerden, Devlet Tahvilleri ve Hazine bonoları ile repo gelirlerinden ya vergi almıyor ya da düşük vergi kesintileri ile durumu idare ediyor. Bunlar herkes gibi vergi beyannamesi de vermiyorlar!

Sayın Cumhurbaşkanı, faiz ile ilgili olarak daha önce; ‘’Benden başka bir şey beklemeyin. Bir müslüman olarak Naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim ne gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim.’’ Demişti!

Sonra ne oldu? Enflasyon 2022 Aralık sonu itibariyle TÜİK’e göre %79,82, İTO’ya göre %92,97 ve ENAG’a göre ise %137,55 oldu. Nas’tan vazgeçildi. Bir miktar toparlanma oluyor ama enflasyonun ateşi düşeceğe benzemiyor!

Sevgili okuyucular, yeni yılınız kutlu olsun.

Sabri Arpaç

sabriarpacymm@gmail.com