Emeklinin Bayram İkramiyesi 4.000 liraya çıkarıldı. Bir kısım nankör emekli kendi kendine isyan etti. Ama kendi kendine. Birisi soru soracak oldu. Reis de haklı olarak kızdı. Bekara karı boşamak kolay tabi.“Beni gaza mı getirmek istiyorsunuz. Üç bindi, dört bine çıkardık, daha ne,” dedi.
Sözcü gazetesi de bir haber paylaştı: SARAYIN BİR İFTARI 375 İKRAMİYE.
Osmanlı döneminde de halk üstüne vazife olmayan işlere karışmış, devlet de boyunun ölçüsünü vermiş, acısı Cumhuriyete kadar çıkmamıştı.
Okuyun vakit geçirmiş olursunuz.
Yıl, 1538 Osmanlı üst üste bindirdiği vergilerle Türkmenleri perişan etmiş, Türkmenler de ayaklanmıştı. O zaman toma, biber gazı falan yoktu ama ayaklanma hemen bastırıldı tabi. Fakat bu sefer de başta İstanbul olmak üzere diğer şehirler karıştı. İnsanlar açtı, aç.
Padişah bu kargaşanın sebebini araştırmak için, başta müftü Ebussuud Efendi olmak üzere bürokratlara bir rapor hazırlattı. Adam bilimsel çalışıyordu.
Raporda müthiş bir tespit vardı: “Medreselerimizde okutulan dersler içinde müspet ilimlere ait konular var. Matematik, tıp, kimya, coğrafya gibi. Bunlar, öğrencilerin ahlakını bozuyor; imanını zayıflatıyor. O yüzden bu dersleri atıp yerine fıkıh, hadis, tefsir, kelam gibi nakilci ilimleri getirmek gerekir. Milletin ahlakı ve dolayısıyla da bozukluklar ancak daha fazla din eğitimi ile düzeltilir.”Belki bozuklukların başka türlü düzelmesi de mümkündü ama en doğrusu, din ile düzeltmekti. Kolay, masrafsız, ahlaka uygun ve en önemlisi devletin bekası(!) da garanti altına alınırdı.
Padişah beğendi raporu ve derhal uyguladı. Medreseden pozitif ilimler atıldı ve yerine daha çok din dersi kondu. Sonra, Ebussuudhizmetine karşılık Şeyhülislam oldu, ölünceye kadar da o makamda kaldı.
Peki, sonuç: 1450’lerde top yapan Osmanlı, 550 sene sonra başına geçirdiği fesi bile üretemez hale geldi. Fesler Avusturya’dan alındı.
Kim miydi bu padişah? Cihan İmparator’u, Muhteşem Kanuni Sultan Süleyman.
Başka ne mi yaptı Kanuni? Dünya lideriydi ya, Fransa Kralı Fransuva’yı esir eden İspanya Kralı Şarlken’e tehdit mektupları göndererek serbest bıraktırdı.
Peki, Fransuva ne yaptı? Hapisten çıkınca dünyanın en saygın bilim akademilerinden College de France’ı kurdu. Neler okutuluyor orada biliyor musunuz? Matematik ve Sayısal Bilimler, Fizik, Kimya, Yaşam Bilimleri, Beşeri Bilimler, Tarih ve Edebiyat, Veriler Bilimi, İstatistiki Fizik, Biyolojik Süreçler Kimyası, İklim ve Okyanus Evrimi, Bilginin Metafiziği ve Felsefesi, Çin’in Entelektüel Tarihi, Modern ve Çağdaş Fransız Edebiyatı, vs.
Bir yanda çağdaş dünya, diğer yanda Ebussuud kafalarının ülkemizi getirdiği nokta.
Diyeceksiniz ki, “İyi de şimdi Ebussuud yok ki?”
