Recaizade Mahmut Ekrem Bey devlerinden biri. Sofrasında başta Tevfik Fikret, kemani Tatyos Efendi Rahmi bey olmak üzere, dönemin önde gelen edebiyat ve müzik adamları bulunur, edebiyat sohbetleri yaparlardı.
Recaizade Mahmut Ekrem Beyin ikinci oğlu Nejat amansız bir hastalık sonucu vefat edince, toplantılara uzunca bir süre ara verilmiş, edebiyat ve musiki sofraları, çok uzun zaman sonra tekrar kurulmaya edebiyat ve musiki sohbetleri de yapılmaya başlamıştır.
Recaizade Mahmut Ekrem Beyin adeta inziya çekildiği bu zamanı ve oğlu için “Ah Nijat” isim şiirini edebiyat ve şiir le ilgilenen hiç kimsenin hatırlamayacağını düşünemiyorum.
Ekrem Bey kırlarda avare avare dolaşıp yalnız kalarak acısını yaşarken, “Gül Hazin Sümbül Perişan” diye başlayan bir şiir yazaraksevgili dostu Rahmi Beye vererek bestelemesini rica eder.
Rahmi Beyden, uzun süre ses çıkmaz. Bir akşam bir dost meclisinde karşılaştıklarında, Ekrem Bey bütün nezaketiyle, “Acaba Rahmi Bey lütuf buyurdular mı,” diye sorar. Rahmi Bey üstadın bu nazik sorusu karşısında mahcup, başını öne eğerek kendisine has bir tavırla, “Âcizane bir şey yaptım efendim, arzu ederseniz icra edeyim” der. O esnada Tevfik Fikret ve Kemani Tatyos Efendi de aynı ortamda bulunmaktadır. Rahmi Bey uzun ceketinin cebinden nısfiyesini (kısa ney) çıkarıp birkaç farklı makamda dolaştıktan sonra Bayati Makamında karar kılar ve eseri icra eder.
Gül hazin sümbül perişan Bâğzârın şevki yok.
Derdnâk olmuş hezâr-ı nağmekârın şevki yok.
Başka bir hâletle çağlar cûybârın şevki yok.
Ah eder, inler nesîm-i bî-karârın şevki yok.
Geldi amma neyleyim sensiz baharın şevki yok!
Eserin icrası biter ama kimsede bir tepki yok. Herkes büyülenmiş gibi bir süre bekledikten sonra, bir başka bestekar, Tatyos Efendi,takdirlerini gizleyemez ve Rahmi Bey’in ellerinden öper ellerinden öpmüştür.
Sanırım Recaizade Ekrem’in o şiirinde ne demek istediğini anladınız.
Sanırım şarkıyı bir kez daha dinleyip seveceksiniz.
Ama ben başka bir şeye daha dikkat çekmek istiyorum. Her akşam beraber olup sohbet eden şarkı söyleyen, şiirler okuyan insanların birbirlerine karşı olan tavırlarına bakar mısınız.
