HARF DEVRİMİ VE BİR GECEDE CAHİL KALDIK

Diyorlar ki,” Bir gecede cahil olduk.” Bu nasıl bir kafa ki alfabe değişimce beyin boşalıyor. Sanki daha önceden her şeyi okuyorlardı da sabah kalkınca hafızalarını yitirdiler.

Diyorlar ki,” Bir gecede cahil olduk.” Bu nasıl bir kafa ki alfabe değişimce beyin boşalıyor. Sanki daha önceden her şeyi okuyorlardı da sabah kalkınca hafızalarını yitirdiler. Aslında zaten okuyan yoktu. Okuma-yazma oranı sadece % 2.5’ti. onlar da Saray çevreleri ve subay eşleri falandı. Paşaları bile (Yedi Sekiz Hasan Paşa) okuma yazma bilmiyordu da im za yerine 7-8 yazıyordu. Dönelim tarihe:  

Türkiye Cumhuriyeti beşinci yılını doldurdu. Birbiri arkasına devrimler yapılırken Mustafa Kemal ve arkadaşları kültür devriminin en önemli, en büyük adımını atmaya hazırlanıyordu. Çünkü Osmanlı mirası Arap alfabesi türlü sorunlar yaratmaktaydı. Bu alfabe, Arapçanın doğasına yatkın; Türkçe sesleri yansıtmaktan ise uzaktı. Türkçenin sesli harflerini gösteremiyor; “h, k, s” gibi kimi sessizler içinse birkaç ayrı harf kullanmayı gerekiyordu.

Arap alfabesi, dinsel anlamlar yüklenmiş bir sistemdi. Okuryazar olmayan halk, bu alfabeyle yazılmış kitaplara, gördüğü her basılı kâğıda inanç penceresinden bakmakta, Arapça yazılmış her şeyi kutsallaştırmakta; bu nedenle salt okuma yazma bilmek bile dinle ilişkilendirilmekteydi. Okuryazar olmayan halk, dilekçesini, mektubunu yazmaktan yoksun ve eski yazıyı bilenlerin yönlendirmesine açıktı.

Genç Cumhuriyetin amaçladığı devrimler ve çağdaşlaşmanın önündeki en büyük engel   yazıydı.  

Mustafa Kemal uzun süredir yeni alfabeyle ilgili düşüncesini çevresiyle tartışıyordu. Konuyla ilgili, bir "Alfabe Komisyonu" oluşturmuş, yanına da bir  "Dil Encümeni" eklenmişti. Bu kurulda başta Falih Rıfkı Atay, Ruşen Eşref Ünaydın, Yakup Kadri Karaosmanoğlu olmak üzere dokuz üye vardı.  

Mustafa Kemal, yeni alfabeyi İbrahim Necmi Dilmen'den öğrenmiş ve Başbakan İsmet İnönü'ye yeni harflerle mektup yazmıştı. 9-10 Ağustos akşamı Sarayburnu'nda düzenlenen bir toplantıda, Falih Rıfkı Atay, Atatürk'ün yeni harflerle yazdığı açıklamayı yüksek sesle okudu: Mustafa Kemal’de halka özetle şunları söyledi:

"Bugün yapmak zorunda bulunduğumuz çok değerli bir iş daha vardır: Yeni Türk harflerini çabuk öğrenmek... Kadına, erkeğe, hamala, sandalcıya, bütün yurttaşlara öğretiniz... Bunu yurtseverlik, ulusseverlik görevi biliniz. Bu görevi yaparken düşününüz ki bir ulusun, bir sosyal topluluğun yüzde onu ancak okuma yazma bilir, yüzde doksanı bilmezse, bundan insan olanların utanması gerek."

Mustafa Kemal, yeni alfabeyi tanıtmak için için hemen yurt gezilerine başladı. Birçok yerde tahta başında yeni harfleri yazdı, yazdırdı; yeni yazıyı tanıttı, bu yazının ne kadar kolay öğrenilebileceğini belirterek her konuda olduğu gibi bu işte de ulusuna öncü oldu. Sonuçta, Türkiye Büyük Millet Meclisi, 1 Kasım 1928'de yeni Türk alfabesini kabul etti. Tüm ulusa öğretilmesini de, "Millet Mektepleri" gibi ülkedeki kültür devrimini hızlandıran kurumlar aracığıyla sağladı.

Türkçenin üzerindeki kalın perde kalkmış, başta Arapça ve Farsça olmak üzere  dilimizi işgal eden anlaşılması zor terkipler ve her biri başka başka yazılan batı kaynaklı kelimeler temizlendi. 

Ama bu temizlik bitmedi, bugün hala aralıksız devam etmekte.

HARF DEVRMİMİZİN 96. YILI KUTLU OLSUN.

NOT: Yarın “Neden Karşı Çıkıyorlar?”


İfral TURGUT

4.11.2024 19:38:00

YAZARLAR


GÜLER, TDB GENEL BAŞKANI OLDU

TEMA VAKFI: SAĞLIKLI YAŞAM İÇİN SAĞLIKLI TOPRAKLARA İHTİYACIMIZ VAR!

PANCAR ŞEKERİ ÜRETİMİNDE DÜNYADA 5’İNCİ SIRADAYIZ

ÇUKUROVA BELEDİYESİ’NDE YANGIN TATBİKATI

İKLİM KRİZİ MÜCADELESİNDE “BİZ DE VARIZ”EĞİTİMİ

TÜRKİYE'NİN İLK SANAL GERÇEKLİK MÜZESİ

MHP’DEN SEYHAN’DA ÇÖP UYARISI

BAHAR YORGUNLUĞU İLE KARIŞTIRILABİLEN 6 HASTALIK

KARATAŞ TARIMA DAYALI İHTİSAS (SERA) OSB’NİN SON DURUMU GÖRÜŞÜLDÜ

31. SAKIP SABANCI SANAT ÖDÜLLERİ SAHİPLERİNİ BULDU

SEYHAN’DA RUHSATSIZ YAPININ YIKIM KARARI AÇIKLAMASI

SEYHAN BELEDİYESİ KREŞLERİNDE FARKINDALIK EĞİTİMİ

TARIM BAKANI'NA SÜT, SU VE EKMEK TEPKİSİ

ADANA 2. VARDA ULTRA TRAİL KOŞUSU BAŞLIYOR

KİTAP OKUMAK ÖMRÜ UZATIYOR 

ÜLKEMİZDE 35 BİN KİŞİ ORGAN BAĞIŞI BEKLİYOR!

ÇUKUROVA BELEDİYESİ VE KIZILAY’DAN KAN BAĞIŞI KAMPANYASI