Pek film seyredemiyorum. İçinde insan olması ve mesaj vermesi lazım, benim seyredeceğim filmin. Eskiden avantür, şimdilerde aksiyon denilen filmleri seyretmek zor oluyor benim için.
Dün bir filme rastladım; başlamıştı ben rastladığımda. Huysuz bir ihtiyarın hikayesiydi. Baştan seyredemediğim için tam bilmiyorum ama belli ki hayatın sillesini yemişti, ihtiyar. Etrafındakiler onun huysuzluğunu biliyor, o huysuzluklara da tahammül ediyorlardı. Sanki geçmişini unutmak istiyor, kimsenin de kendisine hatırlatmasını istemiyordu. Gelecekse hiç umurunda değildi. Bu yüzden de bir gelecek planı ve beklentisi yoktu. Anında ölse hiç aldırmayacak, belki de mutlu olacak gibiydi. Hazırlıklı görünüyordu böyle bir akıbete.
Vazgeçmediği bir rutini vardı. Öğle yemekleri için bir kafeye gidiyor, pencere kenarına oturarak yemeğini yiyor, gelip geçenleri seyrediyordu. İçinden geçenleri anlamak mümkün değildi.
Bir arkadaşı geldi kafeye, oturduğu masaya yaklaşarak sordu: “Nasılsın?” Nezaketen alışılmış ve inanmadığı şeyleri söyleyecek adam değildi. İlginç bir cevap verdi: “Hiçbir fikrim yok.”
İşte o söz aldı beni bir yerlere götürdü? Kendi hakkında, nasıl olduğu konusunda hiçbir fikri olmayan bir insan… Peki aklında neler vardı acaba? Hiç mi düşünmüyordu, dünü, bugünü, yarını? Hayır, düşünmüyor, rüzgarın götürdüğü yere gidiyor, gittiği, gideceği yer ise onu hiç kaygılandırmıyordu. Aklıma bir arkadaşımın sözü geldi: “Hiç gitmediğim yerlerde daha mutlu oluyorum.”
Peki ya biz? Düşünüyor muyuz, geçmişi, geleceği ve yaşadığımız anı? Düşünüyorsak, “Bugün yaşadıklarım, geçmişte verdiğim kararların sonucudur, öyleyse gelecekte yaşamak istediklerim için bugün nasıl kararlar almalıyım,” diye kendimizi sorguladığımız, özeleştiri yaptığımız, hatalarımızla yüzleştiğimiz, hata olarak gördüklerimizi tekrarlamamak için gelecek planları yaptığımız oluyor mu?
Bunları sorgularken bireysel davranışlarımızdan, kusurlarımızdan, yanlışlarımızdan bahsetmiyorum. Bunların ödülü de, bedeli de kendimizi ilgilendirir. Ama bu davranışlarımızın toplumsal bir bedeli olursa bireysel hatalarımızın bedelini toplum olarak hep beraber çekeriz. İşte buna hiç hakkımız yok, olmamalı. Benim aptallığımın bedelini ben ödemeliyim, başkası değil.
İnsanları eyleme geçirmenin tek bir şartı var: Ödülün bedelden büyük olması. Gelecekte yaptıklarımızın sadece kendimize değil, içinde yaşadığımız topluma da yararlı olabilmesi için davranışlarımızın bilime ve akıl verilerine dayalı, bilgece, kendimize, ailemize ve ulusumuzun menfaatlerine uygun olması gerekir.
Artık, ortaçağ karanlığından başımızı kaldırıp, en azından kendimiz hakkında gerçek bir fikre sahip olmalıyız. Kendi hakkında hiçbir fikre sahip olmayan huysuz ihtiyarın kaybedeceği hiçbir şey kalmamış olabilir ama bizim de olmasa bile çocuklarımızı, torunlarımızı, onların çocuklarını ve ülkemizin geleceğini düşünmek mecburiyetimiz var.
Bu dünya bize miras kalmadı, bizim değil. Çocuklarımıza ve onların çocuklarına devretmek için dedelerimizden emanet aldık.
