Mustafa Kemalin Askerleri ihraç edildi. Karar yüzlerine karşı okunduğunda hepsi, “Vatan sağ olsun,” dedi. Yargılayanların vicdanlarını görmek elbette mümkün değil ama yüzlerini görmek isterdim. Daha önce de, “Vatana hizmet için üniforma şart değil,” demişler ve içinde asker olmayan üniformanın gereksizliği ifade etmişlerdi. Cüppenin içindekileri ise hiç konuşmayalım.
Eminim hepiniz biliyorsunuz. Okudunuz, dinlediniz, ya da dizi filmlerde seyrettiniz. Ama ben bir kere daha anlatacağım. Yüzbaşı Faruk’un anısı önünde bütün askerlerimize saygılarımı arz ederek.
Yıl: 1920. Sıcak bir Temmuz günü, kapıyı çalarak toplantı salonuna giren yaver seslendi.
-“Emrettiğiniz yüzbaşı geldi efendim”.
-“Al içeri.” Nazır Ziya Paşa subaylara bilgi verdi, “Az önce sözünü ettiğim talihsiz olayın faili.”
Yüzbaşı bekletmeden içeri girdi, kaygılı bakışlarla kendisini izleyen subayların arasından hızla ilerleyerek nazırın masası önünde durdu, selam verdi.
-Yüzbaşı Faruk, İstanbul. Beni emretmişsiniz.
Uzun boylu, kumral, yakışıklı, biraz bıçkın havalı bir subaydı. Nazır önündeki bir yazıya bakarak yumuşak bir sesle :
-“Oğlum,” dedi. “Dün akşam Beyoğlu’nda İngiliz İnzibat Subayı Teğmen Miller’i, emre rağmen selamlamamışsın. Doğru mu?”
-“Evet efendim, doğru.”
Nazır, dürüst subaya babacanca yol gösterdi:
“-Herhalde görmediğin için selamlamadın, değil mi çocuğum?”
-“Hayır efendim, gördüm.” Nazırın canı sıkıldı:
-Niye selamlamadın öyleyse? Selamlamanız için emir verilmişti.
-Rütbesi benden küçük olduğu için selamlamadım Paşam. Askerlik töresince, önce onun beni selamlaması gerekmez miydi?
Ziya Paşa derin bir kederle ellerini açtı:
-“Askerlik töresi mi kaldı a yavrum? Adamlar galibiyet haklarını kullanıyorlar. İngiliz Komutanlığı bu sabah olayı protesto etti. Mesele çıkarılacak zaman değil. Hemen şu müzevir teğmeni bul da özür dile. Olayı kapatalım.”
Başıyla çıkması için izin verdi. Ama yüzbaşı yerinden kıpırdamadı.
-“Paşam, bir de beni dinlemenizi rica ediyorum.” Nazır bıkkınlıkla:
-“Söyle bakalım,” dedi.
-“Balkan Savaşı’nda teğmendim. Çanakkale’de üsteğmen. Suriye cephesinde yüzbaşı oldum. Ben bu rütbeleri tek başıma savaşarak almadım. Her rütbemde binlerce şehidin ve gazinin hakkı var. Onların hakkını korumak namus borcumdur. Beni affedin, özür dileyemem.”
Harbiye Nazırı bozuldu, “Anlamadın galiba. Harbiye Nazırı olarak emrediyorum.”
Yüzbaşı sükûnetle, “Anladım efendim”, dedi. Apoletlerini bir hamlede söküp nazırın masasına bıraktı, “Artık emrinizi dinlemek zorunda değilim!”
Başıyla selam vererek kapıya yürüdü. Oturan subayların, İstanbul’u tutan birkaç hain dışında, hepsi saygıyla ayağa fırladı. Hepsinin rütbesi yüzbaşıdan büyüktü. Gözleri dolu, yüzbaşıya selam durdular.
Asker, üniformasının içini doldurana selam durur. O üniformanın içindeki gerçek askerse, bazen askeri teamüller de bir yana bırakılır, insana selam durulur.
