Vatan Şairi deyince, eminim aklınıza hemen Namık Kemal geldi. Osmanlı devletinde, “yurtseverlik, özgürlük, ulus” gibi kavramları ilk defa kullanan şair, yazar, gazeteci, düşünce ve devlet adamı.
Onun vatan uğruna ne acılar çektiğini, ne bedeller ödediğini bilmeyeniniz yoktur. Henüz 48 yaşındayken esarette öldüğünü söylemek yeter sanırım.
Şimdi unun bir hayli uzun HÜRRİYET KASİDESİ adlı şiirinden birkaç beyit sunuyorum. Dili biraz zorlasa da, lütfen okuyun.
Görüp ahkâm-ı asrı münharif sıdk u selâmetten,
Çekildik izzet ü ikbal ile bâb-ı hükûmetten.
Yani, zamanın hükümlerini (hükümetçe alınan kararlar) doğruluk ve esenlikten sapmış görünce hükümet kapısından şeref ve ikbalimizle çekildik. Şair burada, dış politikada alınan kararları ve yabancılara verilen tavizleri kastediyordu.
Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten,
Mürüvvet-mend olan mazluma el çekmez iânetten.
Şair, kendini insan bilenler halka hizmet etmekten usanmaz; iyiliksever olan mazluma yardım etmekten elini çekmez, derken, yöneticilerden halka hizmet etmesini ve mazluma el uzatmasını istiyor.
Hakîr olduysa millet, şânına noksan gelir sanma.
Yere düşmekle cevher, sâkıt olmaz kadr-ü kıymetten.
Diyor ki, sizin milleti hakir görmeniz, onların şanına noksanlık getirir sanma. Çünkü altın yere düşmekle değerinden bir şey kaybetmez. Millet bu hale düştüyse suçlu yöneticilerdir.
Vücûdun kim hamir-i mâyesi hâk-i vatandandır,
Ne gâm râh-ı vatanda hak olursa cevr ü mihnetten.
Madem ki, vücudun, hamuru vatan toprağıdır, vücudun vatan yolunda eziyet ve sıkıntı çekmesi bizim için gam değildir. İnsanın tek varlığı vatan toprağıdır. Biz bu topraklarda doğar, beslenir ve ölürüz.
Muini zâlimin dünyada erbâb-ı denaettir,
Köpektir zevk alan, sayyâd-ı bi-insâfa hizmetten.
Çok net. Dünyada zalimin yardımcıları alçak kimselerdir, insafsız avcıya hizmet etmekten zevk alan köpektir.
Ve altın vuruş:
Kilâb-ı zulme kaldı gezdiğin nâzende sahrâlar,
Uyan ey yâreli şîr-i jeyân bu hâb-ı gafletten,
Gezdiğin o güzel, nazlı ovalar zulüm köpeklerine kaldı.
Ey yaralı kükreyen aslan bu gaflet uykusundan uyan.
Sevgili Dostlar, lütfen ders verir edasıyla yazdıysam bağışlayın. Böyle olmasına ahval ve şerait sebep oldu.
ZATEN, ANLADINIZ HER HALDE…