Öncelikle bayramınız kutlu olsun! Lozan’a giden sürecin bu anlamlı zaferinin yıldönümünde sizlerle, aşağıda kısa açıklamaları yapılan bir destan, iki türkü ve bir teşekkürü paylaşacağım.
Orduyu isyana teşvik suçuyla 1938 yılında yaşamı karartılan büyük ozanın, hapishanede ilk yaptığı ise 1939-41 yılları arasında eşi benzeri olmayan, başkalarınca cesaret bile edilememiş “Kuvayı Milliye Destanı” nı yazmaktır.
Bu muhteşem destanda, Kurtuluş Savaşının isimsiz kahramanları, zincirlerinden başka kaybedecek bir şeyi olmayanlar; Antepli Karayılan, Kambur Kerim, Arhaveli İsmail, Nurettin Eşfak, Manastırlı Hamdi Efendi ve Reşadiyeli Veli Oğlu Memet, Kartallı Kâzım, Kadınlarımız ve Şoför Ahmet yer alır.
Belki de istisnalar hariç, tarihte ilk kez olmuştur bu. Tarih kitapları yönetenlerin kahramanlıklarını anlatır, yönetilenlerin değil. Çünkü vakanüvisler sarayların beslemeleridir.
Bu destanda bir de, Kurtuluş Savaşı’nın önderi, eşsiz insan Mustafa Kemal ATATÜRK yer alır.
“…Sarışın bir kurda benziyordu.
Ve mavi gözleri çakmak çakmaktı.
Yürüdü uçurumun başına kadar,
eğildi, durdu.
Bıraksalar,
ince, uzun bacakları üstünde yaylanarak
ve karanlıkta akan bir yıldız gibi kayarak
Kocatepe’den Afyon Ovası’na atlayacaktı…”
Peki, neden böyle yapar?
Çünkü o; “Dörtnala gelip uzak Asya’dan, Akdeniz’e bir kısrak başı gibi uzanan bu cennete, bu cehenneme, Anadolu’ya aşıktır. Çünkü o bir yurtseverdir.
Sözleri Nazım’a, müziği ve yorumu Zülfü Livaneli’ye ait muhteşem iki türkü.
Yunanistan Komünist Partisi, 1921 yılında; Anadolu’yu işgale karşı çıkarak “Anadolu Türklerindir” diyor ve Yunan halkını hükümete karşı ayaklanmaya çağırıyordu.
Yan, diyordu ki: “Yunanistan’ın savunması için canımızı veririz, ölürüz. Ancak, emperyal güçlerin hayalleri ve düşleri halkların kâbusudur. Dünyayı paylaşmak için verdikleri savaşın piyonu değiliz, Anadolu’nun işgaline karşıyız. Kardeş Anadolu halkına karşı asla savaşmayacağız.”
Tam anlamıyla ispat edilemeyen bir efsane: Yunanistan ordusunda Anadolu’nun işgaline karşı çıkan askerlerden 170 i ülkesinde idam edilmiş, 200 ü ise İzmir’de kurşuna dizilmiştir.
Halklar arasında barışı, kardeşliği savunan bu saygın direnişçilerin, ülkesinde vatan haini, ülkemizde ise komünist oldukları için adları bile anılmaz.
Oysa bizim kültürümüzde yer alan “ahde vefa” duygusu nedeniyle derin bir şükranı ve saygıyı hak etmişlerdir. Selam olsun o büyük insanlara.
30 Ağustos 2025.
Mahmut TEBERİK